Η ΝΗΣΤΕΙΑ
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΨΥΧΟΚΤΟΝΟΣ
ΟΥΤΕ ΣΩΜΑΤΟΚΤΟΝΟΣ,
ΑΛΛΑ ΠΑΘΟΚΤΟΝΟΣ
Η τρέχουσα εβδομάδα (29/1/18-4/2/18) είναι η πρώτη του τριωδίου και αποτελεί μια από τις λεγόμενες απολυτές περιόδους. Κανονικά την Τετάρτη 31/1 θα είχαμε αυστηρή νηστεία και την Παρασκευή 2/2 κατάλυση ιχθύος λόγω της δεσποτικής εορτής της Υπαπαντής του Σωτήρος Χριστού. Όμως, λόγω της απολυτής περιόδου γίνεται κατάλυσις εις πάντα.
Δευτέρα - Κυριακή: επιτρέπονται όλες οι τροφές
Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι ιστότοποι που κάνοντας αναφορά στο πηδάλιο και συγκεκριμένα στην υποσημείωση (2) του ΞΘ΄(69) κανόνα υποστηρίζουν ότι δεν επιτρέπεται η κατάλυση εις πάντα την Τετάρτη και την Παρασκευή της πρώτης εβδομάδας του Τριωδίου. Σύμφωνα με τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη αυτή εισήχθη μόνο για να διαχωριστούν ορθόδοξοι χριστιανοί από αιρετικούς με τους οποίους παλιότερα συμβίωναν στην ίδια περιοχή (Αρμένιοι, Νινευίτες, Τετραδίτες). Επειδή αυτές οι τρεις ομάδες αιρετικών νήστευαν την 1η, 2η και 3η εβδομάδα του Τριωδίου, αντίστοιχα, προτάθηκε η κατάλυση εις πάντα στους ορθοδόξους για να δηλώσουν με αυτό τον τρόπο ότι δεν ασπάζονται την αίρεση. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο πηδάλιο. Παραδείγματα ιστοτόπων:
Σύμφωνα με την 2η αυτή εκδοχή κάθε μέρα πλην Τετάρτης και Παρασκευής καταλύουμε όλες τις τροφές. Την Τετάρτη τρώμε άλαδο φαγητό, ενώ την Παρασκευή γίνεται κατάλυση ιχθύος λόγω της Δεσποτικής Εορτής της Υπαπαντής του Κυρίου.
Σημειώνουμε ότι ως ιστολόγιο αισθανόμαστε την υποχρέωση να ενημερώσουμε τους αναγνώστες μας για το τί έχει επικρατήσει σχετικά με τη νηστεία στα περισσότερα νηστειοδρόμια και ενορίες, αλλά και για πιθανές ενστάσεις όταν αυτές είναι πολύ καλά αιτιολογημένες (όπως στην προκειμένη περίπτωση). Αρνούμαστε όμως να πάρουμε θέση δηλώνοντας ρητά ότι δεν είμαστε θεολόγοι ή πνευματικοί, ώστε να έχουμε την απαραίτητη κατάρτιση ή τον αντίστοιχο ρόλο. Σε κάθε περίπτωση θα βρούμε απέναντί μας την μία ή την άλλη ομάδα...
Συνεπώς, σας προτρέπουμε να ρωτήσετε τον πνευματικό σας και αν δεν έχετε να φροντίσετε να βρείτε. Τέτοια ζητήματα δεν θα έπρεπε να μας σκανδαλίζουν κατά την ταπεινή μας γνώμη. Η τήρηση της νηστείας και ο βαθμός άσκησης διαφοροποιείται από μονή σε μονή, από ενορία σε ενορία και από πνευματικό σε πνευματικό. Από την στιγμή που η Εκκλησία (ίσως κακώς για κάποιους) δεν έχει αποφανθεί μέσα από μια Νέα Ορθόδοξη Σύνοδο για το ζήτημα αυτό, ώστε να ξεκαθαριστεί τί είναι ορθό και τί όχι, ο μόνος ασφαλής δρόμος είναι η υπακοή σε πνευματικό ο οποίος φέρει και την ευθύνη για την γραμμή που μας υποδεικνύει. Γι' αυτό και χρειάζεται προσεκτική επιλογή και φυσικά όχι με κριτήριο το αν είναι χαλαρός ο πνευματικός.
Τέλος, να αναφέρω ότι η νηστεία είναι το μέσο και είναι ισχυρό όπλο καταπολέμησης των παθών, αλλά δεν πρέπει να γίνεται αυτοσκοπός, χωρίς αυτό να δίνει αφορμή σε "τεμπέληδες" για παραβίασή της... Σε κάθε περίπτωση πρέπει να συμβαδίζει η νηστεία τροφής με την πνευματική νηστεία (μπορείτε να αναζητήσετε πολλά σχετικά πατερικά κείμενα στο διαδίκτυο π.χ. του Ιερού Χρυσοστόμου, του Μεγάλου Βασιλείου κ.α.). Γι' αυτό και χρειάζεται η διάκριση του πνευματικού που θα ορίσει τον βαθμό νηστείας ανάλογα και με το πνευματικό επίπεδο του χριστιανού...
