Η προϊστορία και η ιστορία του Τιμίου Σταυρού

Φωτογραφία: Αρχείο π. Ιωάννου Δημητροπούλου

Πρόσωπα καὶ πράγματα ἔχουν τὴν ἱστορία τους καὶ γιατί ὄχι καὶ τὴν προϊστορία τους. Τὴν ἱστορία του καὶ τὴν προϊστορία του ἔχει καὶ ὁ Τίμιος Σταυρὸς ποὺ ἡ Μητέρα μας Ἐκκλησία τιμᾶ τὴν Παγκόσμια Ὕψωσή Του στὶς 14 Σεπτεμβρίου.

Ἐμεῖς σὲ αὐτό μας τὸ ἄρθρο ἐδῶ ἂς σταθοῦμε.

Στὸ δυτικὸ τμῆμα τῆς Ἱερουσαλήμ, ἔξω ἀπὸ τὰ τείχη καὶ μέσα σὲ δασώδη ὄμορφη κοιλάδα, βρίσκεται ἡ ὀνομαστὴ Μονὴ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Στὸ καμπαναριὸ της κυματίζει ἡ γαλανόλευκη, λίγο πιὸ κάτω ἀπὸ τὸ Κοινοβούλιο τοῦ Ἰσραήλ! Στὸ σημεῖο αὐτό, κατὰ τὴν παράδοση, εἶχε φυτευτεῖ τὸ ξύλο τοῦ Σταυροῦ, τῆς καταδίκης τοῦ Ἰησοῦ.

Ἂς παρακολουθήσουμε ὅμως, τὴν ὅλη ὑπόθεση

Ὁ ἀνιψιὸς τοῦ Ἀβραάμ, ὁ Λώτ, μετὰ τὴν καταστροφὴ τῶν Σοδόμων, κατέφυγε σὲ κάποιο σπήλαιο, αὐτὸς καὶ οἱ δύο του κόρες. Ἐκεῖ τὸν μέθυσαν οἱ θυγατέρες του «καὶ ἐκοιμήθη μετ’ αὐτῶν» (Γέν. 19, 34)! Σύμφωνα μὲ μία συριακὴ παράδοση, ὁ Λὼτ ἐξομολογήθηκε τὸ ἁμάρτημά του στὸν πατριάρχη Ἀβραὰμ καὶ τὸν παρακάλεσε νὰ προσευχηθεῖ στὸ Θεὸ νὰ τὸν συγχωρήσει. Παρ’ ὅλο τοῦτο, καθημερινὰ δὲν ἔπαυε νὰ παρακαλεῖ τὸ Θεό.

Κάποια ἡμέρα παρουσιάστηκε στὸ Λὼτ ἕνας ἄγγελος καὶ τοῦ ἔδωσε τρία ραβδιὰ τὸ καθένα ἀπὸ ἕνα εἶδος δέντρου. Κέδρος, πεῦκο καὶ κυπαρίσσι. Μὲ τὴν ἐντολὴ νὰ τὰ φυτέψει καὶ νὰ φέρνει καθημερινὰ νερὸ ἀπὸ τὸν Ἰορδάνη νὰ τὰ ποτίζει. Ἐὰν βλαστήσουν τοῦ εἶπε, τότε αὐτὸ θὰ σημαίνει πὼς ὁ Θεὸς δέχτηκε τὴ μετάνοιά σου, διαφορετικὰ θὰ εἶσαι κολασμένος γιὰ πάντα. Γεμάτος χαρὰ ὁ Λώτ, ἔκαμε ὅπως τοῦ ὑπέδειξε ὁ ἄγγελος.

Ἐνῶ ὅμως ἐπέστρεφε ἀπὸ τὸν Ἰορδάνη μὲ τὸ νερό, συνάντησε τὸ μισόκαλο διάβολο, ποὺ τοῦ φθόνησε τὴ μετάνοια, μεταμφιεσμένο σὲ φτωχὸ ἄνθρωπο καὶ ὁ ὁποῖος τοῦ ζήτησε νὰ πιεῖ. Λίγο πιὸ πέρα συνάντησε καὶ δεύτερο καὶ τρίτο, μέχρι ποὺ ἐξαντλήθηκε τὸ νερό. Αὐτὸ ἔγινε ἀρκετὲς φορὲς κι ὁ Λὼτ ἄρχισε νὰ ἀπελπίζεται, γιατί θὰ ξεραινόντουσαν τὰ τρία ραβδιά.

Τότε φάνηκε γιὰ δεύτερη φορὰ ἄγγελος Κυρίου καὶ τὸν πληροφόρησε πὼς τὰ ραβδιὰ βλάστησαν καὶ μεγαλώνουν χωρὶς νερό. Ἔτσι βεβαιώθηκε πὼς ὁ Θεὸς δέχτηκε τὴ μετάνοιά του!

Σήμερα στὸ Μοναστήρι δείχνουν τὸν τόπο κάτω ἀπὸ μία Ἁγία Τράπεζα, ὅπου ὁ Λὼτ φύτεψε τὸ τρισύνθετο ξύλο ἀπὸ κέδρο, πεῦκο καὶ κυπαρίσσι.

Ὅταν ὁ βασιλιὰς Σολομὼν εἶδε τὸ παράξενο αὐτὸ δέντρο διέταξε νὰ τὸ κόψουν, γιὰ νὰ τὸ χρησιμοποιήσει στὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ Ναοῦ. Ὅμως, σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση, σὲ καμία χρήση δὲν ταιρίαζε, γιατί ἄλλοτε μίκραινε κι ἄλλοτε μεγάλωνε. Ἔτσι τὸ ὀνόμασαν ξύλο κατάρας κι ἔμενε γιὰ χρόνια ἀχρησιμοποίητο.

Αὐτὸ τὸ ξύλο ἀργότερα, κατ’ ἐντολὴ τοῦ ἀρχιερέα Καϊάφα, χρησιμοποίησαν οἱ ἄνομοι Ἑβραῖοι γιὰ τὴν κατασκευὴ τοῦ Σταυροῦ τοῦ Ἰησοῦ. Κι αὐτὸ γιατί λόγω τῶν αὐξομειώσεών του, θὰ ἔκαμε τὸ μαρτύριο τοῦ Ναζωραίου φρικτότερο! Ἔτσι ἀπὸ ξύλο τῆς κατάρας, ἔγινε τὸ ξύλο τῆς εὐλογίας…

Ἐμεῖς ἔκτοτε τὸ Ξύλο τοῦ Σταυροῦ ὄχι ἁπλῶς τὸ προσκυνᾶμε καὶ τὸ τιμοῦμε, ἀλλὰ τὸ λατρεύουμε, τὸ λιτανεύουμε, τὸ ἀσπαζόμαστε… Ἔγινε γιὰ ὅλους μας τὸ «ξύλο τῆς ζωῆς», τὸ «τρισμακάριστο καὶ πανσεβάσμιο ξύλο», τὸ «τρόπαιο» καὶ τὸ «ὅπλο» κατὰ τῶν δαιμόνων. Αὐτόν, τὸν πανάγιο τοῦ Χριστοῦ Σταυρό, «ἀοράτως» περικυκλώνουν οἱ Ἀσώματες Δυνάμεις κι ὅλοι ἐμεῖς οἱ πιστοὶ σὲ Αὐτὸν καταφεύγουμε, γιατί ἀποτελεῖ «τῆς οἰκουμένης φύλακα» καὶ «τῆς Ἐκκλησίας δόξα».

σημείο ευρέσεως Τιμίου Σταυρού

Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸν κατὰ τὸ 325 μ.Χ. Τὸν ἀναζήτησε ἡ βασιλομήτωρ καὶ Ἁγία Ἑλένη στὰ Ἱεροσόλυμα, ὅπου παρέμεινε «κεκρυμμένος» στὰ ἔγκατα τῆς γῆς.

Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸν στὴ συνέχεια ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Μακάριος Τὸν ὕψωσε στὸν ἄμβωνα τοῦ Ναοῦ καὶ βλέποντάς Τον οἱ Χριστιανοὶ προσευχόμενοι ἔλεγαν καὶ ξανάλεγαν τὸ «Κύριε ἐλέησον». Κάτι ποὺ λέμε κι ἐμεῖς τὴν ἡμέρα τῆς Ὑψώσεως… Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸν ὡς σήμερα σχηματίζουμε τὸ Σταυρὸ στὸ σῶμα μας καὶ μὲ αὐτὸν τελεσιουργοῦμε τὰ Μυστήρια καὶ λαμπρύνουμε τοὺς Ναούς μας.

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ γιὰ ὅλους μας τὴν «οὐρανομήκη κλίμακα», τὴ σκάλα δηλαδὴ ἐκείνη ποὺ μᾶς ὁδηγεῖ ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανὸ καὶ μᾶς κάνει συγκατοίκους τῶν ἀγγέλων…

Παραμένουμε πιστοὶ καὶ ἀφοσιωμένοι σὲ Αὐτόν!

πρωτοπρεσβυτέρου Αθανασίου Γιουσμά 

Φωτογραφία: Αρχείο π. Ιωάννου Δημητροπούλου 

Πηγή: Ι.Ν. Αγίων Χαραλάμπους & Αντωνίου Κρύα Ιτεών Πατρών: Ἡ προϊστορία καὶ ἡ ἱστορία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ 

http://agiosharalabos.blogspot.com