Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης: Χωρίς ορθόδοξη πίστη, η ορθοπραξία είναι ανώφελη

Από το βιβλίο "Εκκλησιολογικές θέσεις του Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου, αυθεντία και πρωτείο" του Βασιλείου Τσίγκου, καθηγητή της Θεολογικής ΑΠΘ Ο ιερός πατήρ Θεόδωρος ο Στουδίτης υποστηρίζει τον αχώριστο σύνδεσμο πίστεως και έργων. Σε μία από τις πρώτες επιστολές του θέτει το ερώτημα: "πώς και με ποιό τρόπο είναι δυνατόν να παραμένει ορθόδοξος αυτός ο οποίος δεν πράττει ορθά έργα (πού "λοξοεργεί"), όταν ο Απόστολος Ιάκωβος εναντιώνεται λέγοντας ότι η πίστις αποδεικνύεται από τα έργα, και πως είναι δυνατόν όσοι σφάλλουν στο ένα να μπορούν να έχουν και το άλλο;".Ο σύνδεσμος ορθοδοξίας και ορθοπραξίας θα πρέπει να είναι αδιάλυτος. Η βασική αυτή θεολογική πρόταση δε θεωρείται από τον Άγιο Θεόδωρο απλά μία αυτονόητη αλήθεια, αλλά ανάγεται σε μία θεμελιώδη προυπόθεση αποδοχής ή απορρίψεως του Χριστιανισμού, ώστε να ρωτάει τον μοναχό Βασίλειο μήπως αγνοεί ότι ο Χριστιανισμός έχει ως δύο συστατικά του την πίστη και τα έργα και η έλλειψη του ενός αυτομάτως καθιστά ανώφελο ή μάλλον άχρηστό το άλλο. "Ή πάλιν αγνοεί η τιμιότις σου ότι εκ δύο συνισταμένου του χριστιανισμού, λέγω δή πίστεως και έργου, ει θάτερον λείπει, ουδέ το έτερον ονίνησι τώ έχοντι;".Η ορθοδοξία είναι απαραίτητη για να είναι κανείς ολοκληρωμένος ορθόδοξος. Βεβαίως και χωρίς ορθοπραξία είναι κανείς ορθόδοξος, έστω και ατελής. Χωρίς....
ορθόδοξη πίστη όμως η ορθοπραξία είναι ανώφελη. Στην απολογητική επιστολή του πρός τον πατριάρχη Νικηφόρο, συνδέει την ορθοδοξία με τους ιερούς κανόνες, οι οποίοι θέτουν τα όρια της ορθής πράξεως στην Εκκλησία. Όπως υπογραμμίζει, δεν είναι τέλειος ορθόδοξος, αλλά μισός, αυτός που νομίζει πως έχει ορθή πίστη, αλλά δε συμμορφώνεται με τους θείους κανόνες "μηδέ γάρ τέλειον είναι ορθόδοξον, αλλ' εξ ημισείας, τον την πίστιν ορθήν οιόμενον έχειν τοίς δε θείοις κανόσι μη απευθυνόμενον". Στα στουδιτικά συγγράμματα η πίστη συχνά συνδέεται με την εφαρμογή των κανόνων και η διαστρέβλωση της πίστεως με τη ζωή που αδιαφορεί για τους εκκλησιαστικούς κανόνες και θεσμούς. Γι' αυτό ο ιερός πατήρ προτρέπει τους συνομιλητές του να βαδίσουν πρός το φώς της αλήθειας και να κρατήσουν με σταθερότητα τα δόγματα και τους κανόνες.
Οι εκκλησιαστικοί Πατέρες έδωσαν ακατάπαυστους αιματηρούς αγώνες, προκειμένου να καθορίσουν με θαυμαστή σαφήνεια και ακρίβεια τα ασφαλή όρια μεταξύ αλήθειας και ψεύδους, ορθοδοξίας και αιρέσεως, φωτός και σκότους, ζωής εντός της Εκκλησίας, που μοιάζει με παράδεισο, και ζωή εκτός της Εκκλησίας. Όπου υπάρχει ορθή πίστη και ανάλογο βίωμα, το αποτέλεσμα είναι να ομιλούμε και να πράττουμε "ενθέσμως και κανονικώς". Κατά παρόμοιο τρόπο, όπου υπάρχει πορεία εντός των εκκλησιαστικών θεσμών και των κανόνων, εκεί ακριβώς υπάρχει ορθοδοξία και ορθοπραξία. Στην εκκλησιαστική εμπειρία που βιώνουν οι χριστιανοί "ισχύει" η πίστις, η οποία όμως αποδεικνύεται ζωντανή και ενεργός με τα έργα της αγάπης. Το λόγιο "πίστις δι' αγάπης ενεργουμένη" του Αποστόλου Παύλου σημαίνει πως ο λόγος της πίστεως αναφέρεται στο "δόγμα της ορθοπραξίας" και η αγάπη αναφέρεται στο "θεώρημα της ευπραξίας".
Στά έργα του Αγίου Θεοδώρου υπάρχει πληθώρα αναφορών με προτροπές πρός τους μαθητές και τους συνομιλητές του, για να διαφυλάξουν την ορθοδοξία και την ορθοπραξία. Προτρέπει τους αδελφούς του να κατέχουν "τήν ορθόδοξον πίστιν" και να ορθοφρονούν "περί την αμώμητον πίστιν". Θα πρέπει να είναι σώοι και τέλειοι φυλάσσοντας "τήν πίστιν την ακλινή και τον βίον σώον", να ζούν με "ορθοτομίαν και λόγου και βίου". Ο ίδιος εύχεται να αξιωθεί να ακολουθήσει τον αδελφό του Ιωσήφ "ορθοδόξως και ορθοβίως" και να μπορέσει να συναρμόσει τα λόγια με το βίο. Την ηγουμένη Ευφροσύνη προτρέπει να τρέφει τις νύμφες του Χριστού με καθαρό άρτο της ορθοδοξίας και να τις ποτίζει με νάμα της ευπραξίας. Στο μοναχό Μακάριο γράφει πως προσεύχεται, ώστε "τόν λόγον της ορθοδοξίας σώον διαφυλάσσειν και τον βίον μη ανθιστάμενον τώ λόγω". πηγή: orthodoxia-ellhnismos.gr

Πηγή: http://makkavaios.blogspot.com/2017/11/blog-post_28.html


ΣΥΝΑΞΗ ΝΕΩΝ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ