Άλλο θρησκεία και άλλο Ορθόδοξη Εκκλησία

Συντάκτης:  Γιάννης Κοτζάμπασης 

Τίθεται εύλογα το ερώτημα: Μπορούμε να ονομάσουμε την Ορθόδοξη Εκκλησία θρησκεία;

           

Ας διασαφηνίσουμε τους όρους. Θρησκεία είναι ένα σύστημα πιστευμάτων και αξιών, που επινόησε ο άνθρωπος, για να καλύψει το εσωτερικό του κενό και να δώσει απαντήσεις στα μεταφυσικά του ερωτήματα. Γι’  αυτό και το κύριο γνώρισμά της είναι ο καθαρά ανθρώπινος χαρακτήρας της. Ανθρωπομορφικές αντιλήψεις για τον θεό, πάθη και αρετές ανθρώπων που αποδίδονται στον θεό, θυσία του ανθρώπου για τον θεό και ατομική ικανοποίηση του θρησκευτικού αισθήματος.

            Από την άλλη μεριά Εκκλησία είναι κοινωνία προσώπων· του Τριαδικού και άρα προσωπικού – κοινωνικού  Θεού με τους ανθρώπους και ταυτόχρονα κοινωνία ανθρώπων. Ο άνθρωπος που είναι ενταγμένος σ’  αυτή την κοινωνία, πρέπει να υπερβεί τον εαυτό του και να μη τον ικανοποιήσει ατομικά. Σ’  αυτό το στοιχείο στηρίζεται η κοινωνία των προσώπων. Στην Εκκλησία ο άνθρωπος δεν ψάχνει να βρει – να ανακαλύψει τον Θεό ούτε αγωνίζεται με τις νοητικές του δυνάμεις να Τον πλάσσει, αλλά ο ίδιος ο Θεός αποκαλύπτεται στον άνθρωπο. Δεν ζητάει τη θυσία του ανθρώπου, αλλά ο ίδιος θυσιάζεται γι’  αυτόν!!

            Μέσα από αυτά τα δεδομένα δεν δημιουργείται  μια ανθρώπινη ηθική, όπως στις θρησκείες του κόσμου, όπου η απλή τήρηση ορισμένων κανόνων συμπεριφοράς λύνει  το θέμα της πίστεως και της συνειδήσεως του ανθρώπου απέναντι στον θεό. Στην Εκκλησία δημιουργείται το ήθος του Τριαδικού Θεού, όπως εκφράστηκε από τον λόγο και τη ζωή του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδος,  που έγινε άνθρωπος.  Πρόκειται για το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού, που ενανθρώπησε, σταυρώθηκε, αναστήθηκε και αναλήφθηκε. Είναι Αυτός που ίδρυσε την Εκκλησία την ημέρα της Πεντηκοστής με την πνοή του Αγίου Πνεύματος, του Παρακλήτου, που μένει όμως έκτοτε και «πνέει» - εμπνέει και χαρτώνει και οδηγεί…

            Σκοπός λοιπόν της Εκκλησίας είναι να οδηγήσει τους ανθρώπους στη ζωή του Χριστού.  Να μάθουν να κοινωνούν μεταξύ τους, αλλά και με τον Θεό. Να αγαπούν τον κόσμο, τους συνανθρώπους τους και τον Θεό. Να υπηρετούν τον κόσμο ολόκληρο και ζώντας και μετέχοντας σ’  αυτή τη ζωή να Χριστοποιούνται. Αυτός είναι ο τύπος του Αγίου στην Εκκλησία μας, ο τύπος του «κατά Χριστόν» ανθρώπου.

            Όταν λοιπόν μιλάμε για την Ορθόδοξη Εκκλησία, της οποίας είμαστε μέλη, δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε τον όρο θρησκεία.

            Ο φόβος από μια ζωντανή Εκκλησία

            Κι όμως, όσα αναφέραμε λίγο πιο πάνω για την Εκκλησία, λόγω άγνοιας ή σκοπιμότητας, δημιουργούν φόβο. Φόβοι ευφάνταστων… Κάποιοι φοβούνται… Ποιο μέλος της Εκκλησίας μπορεί να έχει αντίρρηση για όσα γράφτηκαν πιο πάνω; Ή, ποιος εχέφρων άνθρωπος θα ασκούσε κριτική για έναν τύπο χριστιανού ανθρώπου, που αγωνίζεται συνειδητά να μιμηθεί τη ζωή του Χριστού και να γίνει κοινωνικός, διάκονος της κοινωνίας, άγιος;

            Και η μεν άγνοια αντιμετωπίζεται. Η σκοπιμότητα όμως δεν αντιμετωπίζεται. «Ου με πείσεις καν με πείσης».

            Το μόνο που θα μπορούσε να προτείνει κανείς είναι κάτι απλό: Μελέτη, σωστή γνώση  και επικοινωνία με «φτασμένους» πνευματικά ανθρώπους, για να σπάσει η προκατάληψη. Φυσικά δεν θα ήταν άσχημη ιδέα και η χρήση ενός «καθρέφτη», για να φτάσουμε σε κάποιο επίπεδο αυτογνωσίας και να είμαστε προσεκτικοί, όταν κρίνουμε.

            Το παράδοξο της Εκκλησίας

            Μιλώντας λοιπόν για την Εκκλησία, ας αναφέρουμε κάτι ακόμη, που είναι ενδεικτικό για τη δυναμικότητα που κρύβει.

            Στην ιστορία της εκκλησιαστικής ζωής, που καλύπτει μια περίοδο 2000 περίπου ετών, συμβαίνει κάτι το εξω – φρενικό: Διαπιστώνουμε ότι, όταν η Εκκλησία διώκεται, δυσφημίζεται, εκτρέπεται από τον σκοπό της ή σκανδαλίζει με απρέπειες, και τότε πολλοί θεωρούν ότι έφτασε η ώρα της, «πάει, τελείωσε», διαλύθηκε, έ, τότε ανατρέπει τη φθορά και τη θνητότητα  και ανίσταται και πορεύεται και νικά. 

            Είναι γνωστοί οι Μάρτυρες όλων των εποχών μέχρι και τις ημέρες μας.  Ζωντανό, σύγχρονο παράδειγμα η Αλβανία. Κι ακόμη ας θυμηθούμε τις αιρέσεις όλων των εποχών. Ας εντοπίσουμε τα πάσης φύσεως σκάνδαλα, τις ανθρώπινες αδυναμίες. Όμως πέρα και μαζί με όλα αυτά, η «πνοή» του Παρακλήτου πνέει, φυσά και θα συνεχίζει «μέχρι τερμάτων αιώνος» να καθοδηγεί όλους τους ανάξιους και πιστούς, ικανούς, χαρισματούχους και ατάλαντους, αμαρτωλούς και αγίους, που είναι μέλη της Εκκλησίας και την υπηρετούν, για να σώζουν και να αγιάζουν τον κόσμο.

            Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει:

            «Πόσοι τύραννοι θέλησαν κατά καιρούς να καταστρέψουν την Εκκλησία; Πόσα τηγάνια και καμίνια δεν έστησαν, δόντια αγρίων θηρίων και ξίφη ακονισμένα…;  Φυσικά δεν κατάφεραν τίποτε…  πολεμουμένη νικά · … υβριζομένη καθίσταται λαμπρότερη · … παλεύει συνεχώς αλλά δεν νικιέται..».

            Σ’ αυτό το παράδοξο και ταυτόχρονα πραγματικό που συμβαίνει, ένα είναι το μυστικό: Όλοι να ανακαλύψουμε την Εκκλησία και να γίνουμε μέλη της, για να πάρουμε δύναμη από τη δύναμή της και να αποκτήσουμε τη Χάρη, που χαρίζει δωρεάν, ώστε να γίνουμε μιμητές του Χριστού «κατά πάντα  και δια πάντα», για να υπηρετήσουμε την κτίση ολόκληρη και τους συνανθρώπους μας. Τότε οι «φόβοι» και οι φοβίες θα μετατραπούν  σε φως και χαρά και ζωή.

   Απο το προσωπικό αρχείου του : Κισσιώτη Στέφανου Θεολόγου-Φιλολόγου

http://euxh.gr/theologia