Η «μακεδονική» γλώσσα και ταυτότητα οδηγεί και στα περί «μακεδονικής μειονότητας»

Του Νίκου Μελέτη - Αντιμέτωπη με τα προβλήματα που θαδημιουργεί καθημερινά η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και με τις συνέπειες από τις «γκρίζες ζώνες» της Συμφωνίας, είναι η Αθήνα όπως απέδειξε και η ταραχή που προκαλείται από το ρεπορτάζ του BBC αλλά και από την σιωπή απέναντι στην επίσημη κατοχύρωση όχι μόνο στον ΟΗΕ αλλά και στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας της χρήσης των όρων «Μακεδονική-ικός». Το ρεπορτάζ του BBC για την ύπαρξη «καταπιεσμένης μακεδονικής μειονότητας» δεν είναι το πρώτο και κυρίως δεν θα είναι το τελευταίο, αλλά η ειδοποιός διαφορά τώρα είναι ότι τα συστατικά στοιχεία στα οποία στηρίζονταν για δεκαετίες οι προσπάθειες έγερσης μειονοτικού ζητήματος, δεν αναγνωρίζονταν από την Ελλάδα, ενώ αντιθέτως τώρα με την Συμφωνία των Πρεσπών έχουν αναγνωρισθεί η «μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα».

Πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ δήλωσαν χθες ότι «η Συμφωνία των Πρεσπών εξαλείφει κάθε περιθώριο έγερσης ζητήματος μειονότητας» προσθέτοντας ότι το ρεπορτάζ του BBC για «καταπιεσμένους Μακεδόνες-Σλάβους», περιέχει ανακριβείς και διαστρεβλωμένες πληροφορίες για τη Συμφωνία των Πρεσπών και την Ιστορία...

Η Συμφωνία των Πρεσπών όμως περιορίζει μόνο την βορειομακεδονική κυβέρνηση και επίσημους θεσμούς της γειτονικής χώρας να εγείρουν θέμα μειονότητας και φυσικά δεν δεσμεύει σε ατομικό η και σε συλλογικό επίπεδο για την μη έγερση μειονοτικού με όχημα αυτήν ακριβώς την «μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα» που σήμερα η Ελλάδα έχει αναγνωρίσει. Ενώ μέχρι τώρα η μη αναγνώριση τους αποτελούσε το βασικό εμπόδιο για την έγερση μειονοτικού ζητήματος, από πολίτες που ατομικά αυτοπροσδιορίζονται ως «Σλαβομακεδόνες» η «εθνικά Μακεδόνες».

Το μεγάλο κενό της διαπραγμάτευσης είναι ότι δεν επιδιώχθηκε είτε να ενταχθεί στην Συμφωνία είτε να υπάρξει ρητή δήλωση, ότι τα δυο μέρη αναγνωρίζουν ότι δεν υφίσταται «μακεδονική μειονότητα» στην Ελλάδα…

Η Συμφωνία των Πρεσπών στο άρθρο 4 παράγραφο 3 προβλέπει τη δέσμευση των δυο μερών, ότι «τίποτα στο Σύνταγμα του όπως ισχύει σήμερα ή όπως θα τροποποιηθεί στο μέλλον, μπορεί ή θα μπορούσε να ερμηνευθεί ότι αποτελεί ή θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου Μέρους σε οιαδήποτε μορφή και για οποιοδήποτε λόγο, περιλαμβανομένης της προστασίας του καθεστώτος και των δικαιωμάτων οιωνδήποτε προσώπων δεν είναι πολίτες του».

Υπενθυμίζεται όμως ότι στη συζήτηση που έγινε με τις τροπολογίες του Συντάγματος της πΓΔΜ υπήρξε έντονος προβληματισμός για την επιμονή της κυβέρνησης Ζάεφ να περιγράψει ως «διασπορά του Μακεδονικού λαού...» (και όχι όπως θα ήταν το ορθό «διασπορά της Βόρειας Μακεδονίας») αυτό που στην προηγούμενη εκδοχή του συντάγματος αναφέρονταν ως «μακεδονικές μειονότητες σε γειτονικές χώρες». Έτσι η τροπολογία 36 του Συντάγματος της ΔΒΜ (που έγινε αποδεκτή από την Ελλάδα), αναφέρει (σημείο γ):

«Η Πολιτεία μεριμνά για την διασπορά του μακεδονικού λαού και για μέρος του αλβανικού λαού, του τουρκικού λαού, του βλάχικου λαού, του σερβικού λαού, του λαού των Ρομά, του βοσνιακού λαού και των άλλων και καλλιεργεί και προωθεί τους δεσμούς με την πατρίδα. Επ’ αυτού, η Πολιτεία δεν θα αναμειγνύεται στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις».

Και αυτή η διάταξη του Συντάγματος πλέον νομιμοποιεί (γιατί έχει γίνει με την συναίνεση της Ελλάδας) κάθε βορειομακεδονική κυβέρνηση και θεσμό να «μεριμνά» για την «διασπορά του μακεδονικού λαού» παρά την γενική διευκρίνηση ότι αυτό δεν θα πρέπει να οδηγεί σε ανάμιξη στα εσωτερικά άλλων κρατών και των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους.

Το άλλο επίσης σημαντικό ζήτημα που προέκυψε είναι η συνειδητοποίηση πλέον των μεγάλων κενών που έχει αφήσει στην erga omnes χρήση της νέας ονομασίας, η Συμφωνία των Πρεσπών με την νομιμοποίηση με τις ευλογίες της Ελλάδας της χρήσης του όρου «Μακεδονία, Μακεδόνας, Μακεδονικός» από την βορειομακεδονική πλευρά σε κάθε φορέα και για κάθε δραστηριότητα που δεν αφορά το επίσημο κράτος και θεσμούς που έχουν ιδρυθεί με νόμο και χρηματοδοτούνται από το κράτος.

Το βορειομακεδονικό υπουργείο Εξωτερικών στην Εγκύκλιο που εξέδωσε την Παρασκευή επισημαίνει ότι το επίθετο «Μακεδονική» θα χρησιμοποιείται για ότι έχει σχέση με την «εθνική και πολιτιστική ταυτότητα του λαού, την γλώσσα μας, την Ιστορία, τον πολιτισμό, την κληρονομιά, την Επικράτεια και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά» και διευκρινίζει απλώς ότι η χρήση αυτών των όρων είναι διακριτοί από αυτούς (τους ίδιους δηλαδή όρους) που χρησιμοποιούνται για την «περιοχή της Μακεδονίας στην Ελλάδα».

Στην εγκύκλιο προβάλλονται και συγκεκριμένα παραδείγματα για την «ορθή χρήση» του όρου: «Μακεδονική εθνική ταυτότητα, Μακεδονική γλώσσα, Μακεδονική κουλτούρα, Μακεδονική επικράτεια, Μακεδονικός λαός, Μακεδονική Ιστορία, Μακεδονικά βουνά, Μακεδονική λογοτεχνία, Μακεδονικό Κυριλλικό αλφάβητο, Μακεδονικό φαγητό, Μακεδονικές εκκλησίες κ.α.».

Με στόχο να αποφευχθεί το ενδεχόμενο επέκτασης της πρακτικής χρήσης του Βορειομακεδονικός, σπεύδει να δηλώσει ότι στις περιπτώσεις των επίσημων θεσμών που ισχύει το νέο όνομα πρέπει να χρησιμοποιείται ο όρος «της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» ή «της Βόρειας Μακεδονίας», με στόχο βεβαίως να υπάρχει διακριτή αναφορά σε «Μακεδονία».

Στην ίδια Εγκύκλιο προσφέρονται παραδείγματα χρήσης του «Μακεδονικός-ή» και σε μια σειρά δραστηριότητες: «Μακεδονική οικονομία», «Μακεδονική Τέχνη», «Μακεδονική Γεωργία», «Μακεδονική Αρχιτεκτονική» σε αντιδιαστολή με δραστηριότητες που έχουν σχέση με τον κράτος όπως «Τομέας υγείας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας»...

Και όλα αυτά ενώ (όπως αποκάλυψε ο Φιλελεύθερους και το Liberal.gr) ο κορυφαίος θεσμός στη γειτονική χώρα, η Προεδρία της Δημοκρατίας αναφέρεται ακόμη ως «Προεδρία της Δημοκρατίας της Μακεδονίας», ο κ. Ιβάνοφ συνεχίζει να υπογράφει νόμους ως «Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας» και οι τροπολογίες δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί στο κύριο σώμα του Συντάγματος που συνεχίζει να τιτλοφορείται «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας»...
πηγή Ε.Θ.