ΒΙΟΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ

του κ. Ιωάννη Μηλιώνη.
μέλους της Π.Ε.Γ.

Τον τελευταίο καιρό, εμφανίζονται όλο και πιο συχνά οι λεγόμενες «ολιστικές» ή «εναλλακτικές» μέθοδοι, που υπόσχονται θεραπεία, αυτογνωσία, απαλλαγή από το stress και από άλλα προβλήματα, κ.λπ. Πρόκειται για μια μεγάλη ποικιλία, δήθεν θεραπευτικών –στην πραγματικότητα μαγικών- πρακτικών, οι οποίες ξεκινούν από την εξής βάση, σύμφωνα με τη διδασκαλία των χώρων που τις ασκούν: Ότι, δηλαδή, υπάρχει μία «θεϊκή ενέργεια», η οποία ρέει μέσα σε όλα τα πράγματα και από την οποία αποτελούνται όλα τα πράγματα.

Κατά τη διδασκαλία αυτή, θεός, κόσμος και άνθρωπος έχουν την ίδια ουσία και άρα, ο άνθρωπος είναι θεός από τη φύση του. Σύμφωνα με τη διδασκαλία αυτή, οι ασθένειες της όποιας μορφής -από το απλό κρυολόγημα ως σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος-, οφείλονται σε δήθεν «μπλοκάρισμα της ροής της ενέργειας στον άνθρωπο», οπότε απαιτούνται, δήθεν, οι κατάλληλες πρακτικές για να «ξεμπλοκαριστεί».

Έτσι, με βάση αρχαίες πρακτικές των ανατολικών θρησκειών (ινδουισμού, βουδισμού, ταοϊσμού κ.ά.), που ξαναφέρνει στις μέρες μας η «Νέα Εποχή» του Υδροχόου (New Age), ο άνθρωπος, ο κόσμος και ο θεός είναι το ίδιο· η ίδια ενέργεια, που χρειάζεται να «ξεμπλοκαριστεί». Αγγίζοντας, λοιπόν, ο δήθεν θεραπευτής -οπαδός αυτής της θρησκευτικής διδασκαλίας- συγκεκριμένα σημεία στο σώμα του αρρώστου, είτε απευθείας με την αφή, είτε με τη χρήση «εργαλείων» –π.χ. τις βελόνες του βελονισμού-, «διοχετεύει ενέργεια» στον ασθενή.

Στόχος των τριών σημερινών ομιλιών είναι να δειχθεί ότι οι πρακτικές αυτές, αν και φαίνονται να διαφέρουν στην επιφάνεια, έχουν στην πραγματικότητα την ίδια ρίζα, ενώ παράλληλα δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με την επιστήμη.

Μια πολύ διαδεδομένη δήθεν θεραπεία της «εναλλακτικής ιατρικής» για την πρόληψη και την θεραπεία διαφόρων ασθενειών είναι και ο Βιοσυντονισμός (Bioresonance Therapy). Οι ο­πα­δοί του χρησιμοποιούν επίσης τα ονόματα: «Β.Τ.», «Θεραπεία MORA» (MORA Therapy) ή «Θεραπεία Βιοσυντονισμού B­I­C­OM» (BICOM Bioresonance Therapy).

Την περιγράφουν ως «μια ήπια θεραπεία διαμορφωμένη μέσω συστημάτων υπολογιστών, που βοηθά στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της ασθένειας, όχι μόνο των συμπτωμάτων». Συγκεκριμένα, οι υποστηρικτές του Βιοσυντονισμού, διατείνονται πως «με το συντονισμό μπορεί ένα ποτήρι να σπάσει σε χίλια κομμάτια, το ίδιο μπορεί να συμβεί με την εκπομπή ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων στην κατάλληλη συχνότητα και σε ένα ιό, ένα μικρόβιο, ένα μικροοργανισμό ή ένα παράσιτο ή να βοηθηθεί ένα όργανο του σώματος να επιστρέψει στην υγιή του συχνότητα και κατ’ επέκταση να θεραπευτεί».

Η θεραπεία γίνεται με τη χρήση ειδικών συσκευών, τις οποίες ο χρήστης πρέπει να αγοράσει, έναντι ενός διόλου ευκαταφρόνητου αντιτίμου ή να επισκεφθεί παραϊατρικά κέντρα που υπάρχουν και στην Ελλάδα, τα περισσότερα εκ των οποίων διαφημίζονται μέσω δημοσιευμάτων στο διαδίκτυο και μέσω αναρτήσεων στα κοινωνικά δίκτυα (facebook κ.ά.).

Αλλά ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή. Σύμφωνα με τους γερμανούς μηχανικούς, εμπνευστές της σημερινής μορφής του βιοσυντονισμού, Φραντς Μορέλ (Franz Morell) και Έριχ Ράσε (Erich Rasche), το 1977, ο βιοσυντονισμός είναι μια «θεωρία» σύμφωνα με την οποία ηλεκτρομαγνητικά κύματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση και θεραπεία ασθενειών. Οι περισσότερες συσκευές, που χρησιμοποιούνται για αυτήν την εναλλακτική «θεραπεία», περιέχουν ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα, το οποίο μετράει την ηλεκτρική αντίσταση του σώματος. Οι πρώτες συσκευές ήταν συσκευές «ηλεκτροβελονισμού» (EPA) και αναπτύχθηκαν από τον γερμανό ιατρό Ράινχολντ Βολλ (Reinhold Voll), ο οποίος είχε εμπλακεί στην πρακτική του βελονισμού στη δεκαετία του ΄50. Το 1958, συνδύασε την κινεζική θεωρία του βελονισμού με τις ενδείξεις των γαλβανικών μετρήσεών του στο ανθρώπινο δέρμα, δημιουργώντας έτσι την πρωτοποριακή για την εποχή εκείνη θεωρία του «ηλεκτροβελονισμού». Το πρώτο «μοντέλο» αυτού του είδους συσκευών ήταν το «Dermatron».

Λίγα χρόνια αργότερα, ένας από τους μαθητές του -ο γερμανός γιατρός Χέλμουτ Σίμμελ (Helmut Schimmel)- απλοποίησε το σύστημα διάγνωσης από τα περίπου αρχικά 850 σημεία ηλεκτροβελονισμού στο ανθρώπινο σώμα, στα 60· έκανε μικρές τροποποιήσεις στον εξοπλισμό και βοήθησε στη δημιουργία του πρώτου μοντέλου συσκευών της «Vegatest».

Στην συνέχεια, ο Φραντς Μορέλ (Franz Morell), το 1977, ολοκλήρωσε την θεωρία του βιοσυντονισμού και την συνδύασε με μία τροποποιημένη συσκευή ηλεκτροβελονισμού όντας επηρεασμένος και από το «Ηλεκτρόμετρο» -electro-psychometer ή Ε-meter-, την ανάλογη συσκευή, που χρησιμοποιεί για τη δήθεν διαπίστωση της ψυχολογικής κατάστασης, η γνωστή σέκτα, η αυτοαποκαλούμενη «Εκκλησία της Σαηεντολογίας».

Σήμερα υπάρχουν διάφορες ηλεκτρονικές συσκευές διαγνωστικής διαδικασίας. Οι συσκευές αυτές κυκλοφορούν στην αγορά με διάφορα ονόματα από διάφορες εταιρίες, οι περισσότερες από τις οποίες χρηματοδοτούν επίσης και την διενέργεια των ανάλογων «εκπαιδευτικών» σεμιναρίων. Αναφέρονται ως συσκευές «ηλεκτροβελονισμού» (Electroacupuncture), κατά τον Voll (EAV) ή συσκευές «ηλεκτροδερμικού ελέγχου» (EDS). Αναφέρονται ακόμη και ως συσκευές «βιοηλεκτρικής λειτουργικής διάγνωσης» (BFD), «Βιοενέργειας» ή «Βιοανάδρασης» (B­i­o­r­e­s­o­n­a­n­ce Therapy - BRT), «Ρυθμιστικής Τεχνικής Βιοενέργειας» (BER), «Βιοκυβερνητικής Ιατρικής», «Εκτίμησης Μεταιχμιακού Στρες» (LSA), «Ανάλυση Ενεργειακών Μεσημβρινών» (ΜΕΑ), κ.ο.κ.

Για την διενέργεια της εξέτασης, ο ασθενής κρατάει δύο μπρούν­τζι­να ραβδοειδή ηλεκτρόδια ένα σε κάθε του χέρι, από τα οποία περνούν διαδοχικά «πληροφορίες» σε ηλεκτρονική μορ­φή. Οι ηλεκτρικές «πληροφορίες» ακολουθούν τους κλασσικούς δήθεν μεσημβρινούς του σώματος, απ’ όπου διανέμονται σε ολόκληρο τον οργανισμό. Ο τρόπος, που αντιδρά το κάθε όργανο και το κάθε οργανικό σύστημα σε αυτές τις πληροφορίες, βοηθάει, δήθεν, στην εκτίμηση της κατάστασης όλου του οργανισμού. Με αυτό τον τρόπο, μπορεί να εκτιμηθεί, λένε, η κατάσταση της υγείας όλων των οργάνων και των συστημάτων του σώματος του ατόμου, που υποβάλλεται στην διαδικασία αυτή, όπως επίσης διάφορες διατροφικές δυσανεξίες, περιβαλλοντολογικές επιβαρύνσεις, ορμονικές διαταραχές, επάρκεια σε θρεπτικά συστατικά και διατροφικές ελλείψεις, εθισμό στην νικοτίνη, κατάθλιψη, παράσιτα, μυκητιάσεις, αρθρίτιδες, αλλά και εύρεση και πρόταση των κατάλληλων ομοιοπαθητικών και εναλλακτικών σκευασμάτων (βότανα, ανθοϊάματα κ.ά.). Δηλαδή, συνδυάζουν πολλές και άσχετες μεταξύ τους ασθένειες, σημάδι ανύπαρκτης επιστημονικής θεώρησης.

Αξίζει να τονίσουμε ότι τα περισσότερα κύτταρα -εκτός από τα νευρικά κύτταρα, βλέπε: νευρική ώση- δεν επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ηλεκτρικών σημάτων, αλλά μέσω χημικών, όπως ορμόνες, νευροδιαβιβαστές, κ.λπ.

Χιλιάδες επιτήδειοι χρησιμοποιούν διάφορες «ηλεκτροδιαγνωστικές» συσκευές για να βοηθήσουν «ασθενείς» στην επιλογή της «κατάλληλης» για το πρόβλημά τους θεραπεία. Πολλοί ισχυρίζονται ότι μπορούν να προσδιορίσουν την αιτία της ασθένειας με την ανίχνευση της «ενεργειακής ανισορροπίας» που προκαλεί το πρόβλημα. Επίσης ισχυρίζονται ότι μπορούν να θεραπεύσουν πολλές ασθένειες χωρίς τη χρήση φαρμάκων, μόνο προκαλώντας αλλαγές του «βιοσυντονισμού» στα κύτταρα, αντιστρέφοντας έτσι την «αλλαγή» που δήθεν προκάλεσε την ασθένεια. Οι «θεραπευτές», που χρησιμοποιούν τον βιοσυντονισμό, δηλώνουν ότι μπορούν να ανιχνεύσουν πολλές ασθένειες, αλλά και εθισμούς, ακόμα και σε πολύ πρώιμα στάδια, όπου οι διαγνωστικές μέθοδοι της κλασσικής ιατρικής αδυνατούν. Ακόμα, οι συσκευές που χρησιμοποιούν έχουν τη δυνατότητα, λένε, να απομονώνουν και να εντοπίζουν τις αντιδράσεις των παθογόνων μικροοργανισμών στο σώμα -βλέπε: ζυμομύκης Κάντιντα (Candida)- μέσα από πληθώρα σημάτων, τα οποία η συσκευή δέχεται μέσω των ηλεκτροδίων της. Σύμφωνα με τους «θεραπευτές» του βιοσυντονισμού, η διοχέτευση μετασχηματισμένων σημάτων μέσω των ηλεκτροδίων παράγει θεραπευτικά σήματα, που ενεργοποιούν τα αυτοθεραπευτικά συστήματα, ενισχύουν το ανοσοποιητικό, κ.ά. Ορισμένοι ισχυρίζονται επίσης ότι οι συσκευές μπορούν να ανιχνεύσουν το αν κάποιος είναι αλλεργικός ή «δυσανεκτικός» ή εθισμένος σε κάποια ουσία ή τρόφιμο, αν υπάρχει έλλειψη βιταμινών, ακόμα και την ύπαρξη ελαττωματικών δοντιών! Δυστυχώς όμως αυτοί οι δήθεν θεραπευτές «βγάζουν» συμπεράσματα και για πολύ σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος ή το AIDS, θέτοντας σε κίνδυνο την ζωή ανθρώπων. Μάλιστα κάποιοι ισχυρίζονται ότι μια τέτοια συσκευή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να θεραπεύσει τον καρκίνο.

Στην πραγματικότητα, όμως οι περισσότερες από τις συσκευές, που χρησιμοποιούνται για τέτοιου είδους θεραπείες, δεν είναι παρά «φανταχτερά» γαλβανόμετρα, που απλώς μετρούν την ηλεκτρική αντίσταση του δέρματος του ασθενούς, όταν αυτό έλθει σε επαφή με έναν ανιχνευτή. Η συσκευή εκπέμπει ένα ελάχιστο συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο ρέει μέσω ενός καλωδίου από τη συσκευή σε ένα κύλινδρο από ορείχαλκο, που καλύπτεται με υγρή γάζα, την οποία ο ασθενής κρατά στο ένα του χέρι. Ένα δεύτερο καλώδιο είναι συνδεδεμένο σε έναν ανιχνευτή στην συσκευή, τον οποίο ο χειριστής αγγίζει σε «σημεία βελονισμού», στο άλλο χέρι ή πόδι του ασθενούς ή ο ίδιος ο ασθενής κρατά στο άλλο του χέρι. Έτσι, δημιουργείται ένα κλειστό κύκλωμα, χαμηλής τάσεως και η συσκευή καταγράφει τη ροή του ρεύματος. Στη συνέχεια, οι πληροφορίες εμφανίζονται σε μια οθόνη «μετρητή» ή «υπολογιστή», που εμφανίζει μια αριθμητική ένδειξη με κλίμακα από 0 έως 100.

Σύμφωνα με τη θεωρία του «Voll», οι τιμές από 45 έως 55 είναι φυσιολογικές, ενώ τιμές πάνω από 55 υποδηλώνουν φλεγμονή του οργάνου, που «συνδέεται» με τον αντίστοιχο «μεσημβρινό» και τιμές κάτω από 45 δείχνουν «στασιμότητα οργάνων και εκφυλισμό». Ωστόσο, εάν η υγρασία του δέρματος παραμένει σταθερή, όπως συμβαίνει συνήθως, το μόνο πράγμα που επηρεάζει το μέγεθος αυτού του αριθμού είναι το πόσο δυνατά ο ανιχνευτής πιέζεται επάνω στο δέρμα του ασθενούς. Ορισμένες συσκευές έχουν όλα τα καλώδια συνδεδεμένα με τον ασθενή ή παράγουν αποτελέσματα «τυχαία», έτσι ώστε ο «θεραπευτής» να μην «επηρεάζει» τα αποτελέσματα.

Η χρήση του βιοσυντονισμού, σύμφωνα με τους «θεραπευτές» που τον χρησιμοποιούν, επιτρέπει στα ενδογενή ρυθμιστικά συστήματα να προβούν σε ενέργειες για την άσκηση των δραστηριοτήτων τους χωρίς να διαταραχτούν, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται, με την χρήση φαρμάκων της κλασσικής ιατρικής. Με αυτόν τον τρόπο υποδηλώνουν ότι δίνεται μια ισχυρή ώθηση στο αυτορυθμιστικό σύστημα του σώματος για «αυθόρμητη επούλωση». Θεωρητικά, ο βιοσυντονισμός, λένε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί παράλληλα με την κλασσική ιατρική, υπό προϋποθέσεις.

Πολύ ωραία φαντάζουν όλα τα παραπάνω και σίγουρα πολλούς έχουν πείσει και πολλοί θα ήθελαν να δοκιμάσουν. Πόσο μάλλον όταν ένας ασθενής είναι «απελπισμένος» και ψάχνει με αγωνία να βρει λύση στο πρόβλημα του. Το κατά πόσο όμως η εν λόγω διαδικασία μπορεί να βοηθήσει πραγματικά στην θεραπεία ενός προβλήματος υγείας, αυτό βρίσκεται υπό αμφισβήτηση από την επιστημονική κοινότητα. Παρ' όλα αυτά, τα «θύματα» αυξάνονται.

Μάλιστα, μια εταιρία παραγωγής συσκευών ηλεκτροβελονισμου στις Η.Π.Α., που διενεργούσε και σεμινάρια προς φιλόδοξους ιατρούς, δήλωνε στους υποψήφιους αγοραστές της συσκευής: «Θα είστε σε θέση να δημιουργήσετε μια νέα πηγή κέρδους, επειδή οι ασθενείς θα είναι πρόθυμοι να πληρώνουν για τις υπηρεσίες σας, καθώς και για την αγορά βιταμινών και άλλων συμπληρωμάτων απευθείας από εσάς». Ευτυχώς, η εν λόγω εταιρία διέκοψε τη λειτουργία της μετά τη λήψη μιας προειδοποιητικής επιστολή από το F.D.A. (Food and Drug A­d­m­i­n­i­s­t­r­a­t­i­on).

Παρ' όλες όμως τις αποκαλύψεις, οι συσκευές αυτές χρησιμοποιούνται σήμερα από πολλούς: χειροπράκτες, βελονιστές, οδοντίατρους, «ολιστικούς» ιατρούς, κτηνίατρους, διατροφολόγους κ.ά. Η πιο συνηθισμένη χρήση τους είναι η συνταγογράφηση ομοιοπαθητικών προϊόντων, αλλά και ο προσδιορισμός «αλλεργιών», διατροφικών ελλείψεων, διάγνωση «παρασίτων» και οργανικών «αδυναμιών», ακόμα και ο εντοπισμός υποτιθέμενων προβλημάτων σε δόντια, που περιέχουν ασημένια σφραγίσματα.

Λόγω έλλειψης οποιασδήποτε επιστημονικής εξήγησης του τρόπου λειτουργίας της θεραπείας του βιοσυντονισμού, οι ερευνητές κατατάσσουν αυτή τη θεραπεία στην κατηγορία της ψευδοεπιστήμης. Επιστημονικές μελέτες δεν έχουν παρουσιάσει αποτελέσματα, που να ξεπερνάνε αυτά των αποτελεσμάτων του εικονικού φάρμακου (placebo). Σύμφωνα με το Quackwatch -διεθνές δίκτυο, που πολεμά την απάτη, τους μύθους και τις πλάνες που σχετίζονται με την υγεία-, ο βιοσυντονισμός είναι σύστημα «εντελώς παράλογο» και ο προτεινόμενος μηχανισμός δράσης του «αδύνατος».

Στις Η.Π.Α., ο οργανισμός ελέγχου τροφίμων και φαρμάκων (U.S. Food and Drug Administration - FDA) ταξινομεί τις «συσκευές που χρησιμοποιούν μέτρηση αντίστασης για τη διάγνωση και θεραπεία διαφόρων ασθενειών» ως συσκευές «Class III», για τις οποίες απαιτείται η έγκριση της FDA προκειμένου να ξεκινήσει η εμπορική προώθησή τους. Μάλιστα, ο FDA έχει απαγορεύσει ρητά την πώληση ορισμένων συσκευών στην αγορά των Η.Π.Α., ενώ έχει ασκήσει ποινική δίωξη κατά αρκετών πωλητών ηλεκτρικών συσκευών για ψευδείς ισχυρισμούς, που αφορούσαν ιατρικά οφέλη.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας στη χώρα μας, ο βιοσυντονισμός συγκαταλέγεται στις εναλλακτικές θεραπείες και η αποτελεσματικότητά του, δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά, ενώ σύμφωνα με Δελτίο Τύπου του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών:

• Ο βιοσυντονισμός δεν είναι διαγνωστική μέθοδος με τον όρο που χρησιμοποιείται από τη συμβατική κλασσική ιατρική.
• Αποτελεί μέρος της εναλλακτικής ιατρικής, όπως ο βελονισμός, η λειτουργική επανατροφοδότηση και άλλες εναλλακτικές μέθοδοι.
• Δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά η αποτελεσματικότητα της μεθόδου.
• Η κυκλοφορία των μηχανημάτων βιοσυντονισμού, απαιτεί τη σήμανση CE.
• Η ύπαρξη της τεχνολογίας βιοσυντονισμού δεν αποτελεί και προϋπόθεση αυτόματης αποδοχής εφαρμογής της πράξης.

Συνοψίζοντας τα ανωτέρω, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι ο κίνδυνος από την χρήση τέτοιων μεθόδων είναι μεγάλος. Η μετάδοση ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών και διαγνώσεων για την υγεία μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική βλάβη, ψευδή αίσθηση ασφάλειας ή ψεύτικες πεποιθήσεις, που μπορούν να οδηγήσουν σε απερίσκεπτες αποφάσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το κόστος είναι κυρίως οικονομικό και αφορά το κόστος για την δήθεν διάγνωση της «ασθένειας», τη συνιστώμενη θεραπεία και συχνά την περιοδική παρακολούθηση. Μάλιστα συχνά τα «συμπληρώματα», που συνταγογραφούνται και αγοράζονται από τους ασθενείς-«θύματα» δεν μπορούν να επιστραφούν και να τύχουν αυτοί επιστροφής των χρημάτων τους, αφού οι επιτηδευματίες βιοσυντονιστές ισχυρίζονται ότι είναι εξατομικευμένα ή ηλεκτρικά τροποποιημένα, ειδικά για τον κάθε άνθρωπο και δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για κανέναν άλλο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όσοι πέρασαν από τέτοιου είδους διαδικασίες κατέληξαν σε περαιτέρω δαπανηρές ιατρικές εξετάσεις, που έδειξαν ότι η «διαγνωσμένη» ασθένεια δεν υπήρχε. Σε άλλες περιπτώσεις, άνθρωποι, που συμβουλεύτηκαν τέτοιους «γιατρούς» και εξετάστηκαν μόνο με «εναλλακτικές συσκευές», οι οποίες όμως δεν διέγνωσαν κάποια πάθηση, δυστυχώς έπασχαν από πολύ σοβαρές ασθένειες -π.χ. καρκίνο- και έχασαν πολύτιμο χρόνο.

Τι όμως ωθεί τους ανθρώπους στο να πιστέψουν όλα όσα οι οπαδοί του βιοσυντονισμού ισχυρίζονται;

Πέρα από την τάση που πολλοί έχουν να πιστεύουν στην ύπαρξη «συνωμοσιών», της αγωνίας για το μέλλον και του «χάους», που επικρατεί στο σύστημα υγείας, που ενθαρρύνουν το κοινό στο να στρέφεται σε «εναλλακτικά μονοπάτια» για την επίλυση των προβλημάτων, η γλώσσα που χρησιμοποιείται στην διαφήμιση των πρακτικών του βιοσυντονισμού και των άλλων εναλλακτικών «θεραπειών», διαδραματίζει καίριο ρόλο.

Σίγουρα, η σαφήνεια της γλώσσας είναι ένα θεμελιώδες στοιχείο για την αποτελεσματική επικοινωνία. Ωστόσο, η περίπτωση του βιοσυντονισμού είναι ένα παράδειγμα τού πώς η «ψευδοεπιστημονική» γλώσσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να θολώσει σημαντικά ζητήματα, παραπλανώντας ασθενείς και θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία τους.

Σχεδόν πάντα, χρησιμοποιείται έντονα «τεχνική» ορολογία, η οποία, σε πρώτη φάση, ακούγεται πολύ περίπλοκη και επιστημονική. Όμως, στην πράξη, τα ερωτήματα και τα «κενά» είναι πολλά, ενώ τα επιστημονικώς αποδεδειγμένα στοιχεία ανύπαρκτα.

Τότε, πώς δελεάζεται το κοινό να αποδεχθεί τέτοιες θεωρίες; Το πρόβλημα είναι καθαρά φιλοσοφικό ή αν θέλετε, μεταφυσικό.

Όλες οι ιατρικώς Ανορθόδοξες Θεραπευτικές Μέθοδοι (ΑΝ. ΘΕ.Μ.) βασίζονται στη θεωρία της ύπαρξης μίας πρωταρχικής ενέργειας /υπόστασης -Εν το Παν- από την οποία εκπορεύονται τα πάντα· ο κόσμος, ο άνθρωπος, ο θεός. Όλα.

Η «κοσμική» ή «συμπαντική» ενεργειακή αυτή «δύναμη» αναφέρεται με διάφορα ονόματα, ανά τον κόσμο και ανά τους αιώνες. Έτσι λέγεται: Αιθέρας από τον Αριστοτέλη, Πράνα από τους Ινδουιστές, Αστρικό φως από τους Καβαλιστές, Αζώθ, από τους Αλχημιστές, Ζωικός μαγνητισμός από τον Μέσμερ, Ζωτική ενέργεια ή ζωτική δύναμη ή ζωτικό σώμα από τη Βιταλιστική Σχολή, Βιόπλασμα από Σοβιετικούς επιστήμονες, Συμπαντική ενέργεια από τη «Νέα Εποχή».

Ακόμη αναφέρεται με τους όρους: Τσι (chi), που χρησιμοποιείται στην Κίνα, Κι (ki), στην Ιαπωνία, «Μάνα» (Mana), στους πολιτισμούς της Ωκεανίας (Oceania), «Οντική Δύναμη» (Odic force) από τον Καρλ Φον Ράιχενμπαχ (Carl von Reichenbach), «Σπίριτους» (Spi¬ri¬tus) από τον Ρόμπερτ Φλαντ (Robert Fludd), «Ψυχοτρονική Ενέργεια (psychotronics) από Τσεχοσλοβάκους «επιστήμονες» και «Οργόνη» από τον Βίλχελμ Ράϊχ (Wilhelm Reich) . Τέλος, ως «Ζωτική Ενέργεια» αναφέρεται από τον Σάμουελ Χάνεμαν (Christian Friedrich Samuel Hahnemann), τον πατέρα της Ομοιοπαθητικής.

Από αυτό το «Όλον», αυτοχαρακτηρίζονται ως «ολιστικές» και όλες αυτές οι «θεραπευτικές» πρακτικές. Η δύναμη αυτή, όπως υποστηρίζουν, είναι πανταχού παρούσα, ως η «άπειρη σοφία της Φύσης». Την «ενέργεια» αυτή, οι «θεραπευτές» την «διοχετεύουν», δήθεν, στον άνθρωπο με διάφορους τρόπους, με χειρισμούς ή και με διατροφικές δίαιτες για να τον «θεραπεύσουν» από διάφορες αρρώστιες.

Η σύγχρονη ιατρική έχει καταλήξει στο αναμφισβήτητο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα αυτών των «θεραπειών» δεν είναι καλύτερα από εκείνα των placebo, δηλαδή των εικονικών φαρμάκων ή ψευδοφαρμάκων και της αυθυποβολής με την ελπίδα της ίασης. Κορυφαίοι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ίσως ο πιο καθοριστικός παράγοντας που κρίνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας δεν είναι τίποτα περισσότερο από το ίδιο το μυαλό μας. «Οι πεποιθήσεις και οι προσδοκίες του ασθενούς μπορούν να διαμορφώσουν τόσο το θεραπευτικό αποτέλεσμα όσο και τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες οποιασδήποτε θεραπείας», υποστηρίζεται σε έρευνα που δημοσιεύτηκε πρό­σφα­τα στο ιατρικό περιοδικό «Science Translational M­e­d­i­c­i­ne». Με άλλα λόγια, η ίδια η ιδέα μας, ότι κάτι θα μας ωφελήσει επενεργεί θετικά στο σώμα και τον ψυχισμό μας. Πρόκειται για την περίπτωση που οι ειδικοί αποκαλούν «αυτοεκπληρούμενη προφητεία». «Σύμφωνα με το μοντέλο προσμονής ή ανθυποβολής (meaning ή expectancy model), αντιδρούμε ανάλογα με αυτό που πιστεύουμε ότι πρέπει να συμβεί».

Καθώς, δεν υπάρχουν επίσημα επιστημονικά στοιχεία που να αξιολογούν την αποτελεσματικότητα του βιοσυντονισμού, καλό θα ήταν να είμαστε επιφυλακτικοί όσον αφορά τα «θαύματα», που οι θεραπευτές του διατυμπανίζουν, ότι έχει στην θεραπεία πολλών ασθενειών, οργανικών ή και ψυχολογικών. Συχνά, οι σύνθετες επιστημονικές δηλώσεις έχουν πολύ απλό και αληθινό νόημα: «Δεν έχουν νόημα!», και βασίζονται σε απόκρυφες μεθόδους ή αναπόδεικτες υποθέσεις.

Συμπεράσματα

• Ο βιοσυντονισμός είναι μια ακόμη αντιεπιστημονική μη ιατρική μέθοδος, δυνητικά επικίνδυνη για όσους την ακολουθούν.
• Ο βιοσυντονισμός δεν αναγνωρίστηκε ως εναλλακτική ιατρική μέθοδος. Πάντα ήταν.
• Ο βιοσυντονισμός δεν θεραπεύει τον καρκίνο. Για την ακρίβεια, δε θεραπεύει καμία ασθένεια.
• Οι ισχυρισμοί των βιοσυντονιστών είναι όχι μόνο επιστημονικά αναπόδεικτοι, αλλά και δυνητικά επικίνδυνοι.

Προσοχή λοιπόν και επαγρύπνηση και ας κάνουμε και μια δεύτερη και τρίτη έρευνα σε ό,τι ακούμε.

Ολοκληρώνοντας την εισήγηση αυτή, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι όσα ελέχθησαν εδώ, σήμερα, δεν στοχεύουν στην προσβολή ή στην απομείωση της τιμής και της υπολήψεως των προσώπων, που ασκούν αυτές τις πρακτικές ως επαγγελματίες ή ως δεχόμενοι τις υπηρεσίες αυτές, τα οποία, πρόσωπα, ως εικόνες Θεού, σεβόμεθα δεόντως.

Απλά θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι κατά την διδασκαλία της Εκκλησίας -και τις πρόσφατες εξαγγελίες της Ιεραρχίας Της-, οι πρακτικές αυτές είναι ασυμβίβαστες με την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη.

Σας ευχαριστώ.

Εκφωνήθηκε Δευ­τέ­ρα, 12 Φε­βρου­α­ρί­ου 2018, στα πλαίσια του Αν­τι­αι­ρε­τι­κού Σε­μι­να­ρίου του Μα­κε­δο­νι­κού Πα­ρα­τη­ρη­τη­ρί­ου, στη Θεσ­σα­λο­νί­κη.

ΠΗΓΗ