5.2.20

Εκεί, όπου δεν υπάρχει ελευθερία και αγάπη, τα πάντα στερούνται νοήματος. Αγίου Γέροντος Σωφρονίου του Έσσεξ

Υπαπαντὴ του Κυρίου_Presentation of Jesus at the Temple_Сретение Господне_Paintings_in_St._Demetrius_Church_(Markova_Sušica)_0345Ohrid, inizi XIV sec.

Αγίου Γέροντος Σωφρονίου του Έσσεξ (Σαχάρωφ)
«Τῇ ἐλευθερίᾳ οὖν, ᾗ Χριστὸς ἡμᾶς ἠλευθέρωσε, στήκετε, καὶ μὴ πάλιν ζυγῷ δουλείας ἐνέχεσθε. » (Γαλ. ε’ 1). Αι σχέσεις μεταξύ Θεού και ανθρώπων θεμελιούνται επί των αρχών της ελευθερίας

Ο Θεός ουδέν επιβάλλει εις αυτόν δια της βίας, ουδέ την αγάπην προς Αυτόν, ως προς Πατέρα. Αποκαλύπτεται εις τον άνθρωπον «καθώς ἐστίν», επιτρέπων εις αυτόν να αντιδράση εν ελευθερία….

Η προσευχή υπερέχει κατ’ αξίαν πάσης άλλης δραστηριότητος εις τον κοινωνικόν, πολιτικόν, επιστημονικόν ή και καλλιτεχνικόν τομέα. Ο λαβών πείραν τούτου ευκόλως θυσιάζει την υλικήν ευμάρειαν αυτού χάριν της αμερίμνου αδολεσχίας μετά του Θεού…

Η προσευχή της βαθείας μετανοίας δύναται να οδηγήση τον άνθρωπον εις κατάστασιν κατά την οποίαν ούτος λαμβάνει πείραν της ελευθερίας εν τω Πνεύματι της Αληθείας: «… και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς» (Ιωάν. η’ 32). Η αγία αύτη ελευθερία είναι δυστυχώς άγνωστος εις την πλειονότητα των ανθρώπων. Το πρώτον γνώρισμα της ελευθερίας είναι η απροθυμία ημών να εξουσιάζωμεν οιουδήποτε. Η επομένη βαθμίς αυτής είναι η εσωτερική ημών χειραφέτησις από της εξουσίας των άλλων εφ’ ημών· και τούτο ουχί εκ καταφρονήσεως προς τας τεταγμένας υπό του Θεού αρχάς και εξουσίας της εξωτερικής ζωής των λαών, αλλ’ ένεκα του Θείου φόβου, όστις δεν επιτρέπει να παραβώμεν την εντολήν της προς τον πλησίον αγάπης.

Ούτος, ο Δημιουργός πάσης υπάρξεως, δεν ασκεί εξουσίαν εφ’ ημών. Αληθώς, και Αυτού ουδείς εξουσιάζει. Ο άνθρωπος είναι εικών του ταπεινού τούτου και ελευθέρου Θεού. Θα έπρεπε να είναι φυσικός εις ημάς ο πόθος να ομοιωθώμεν προς Αυτόν κατά την εικόνα του Είναι: να παραιτηθώμεν από της κυριαρχίας επί των άλλων, και ημείς οι ίδιοι «στήναι τη ελευθερία, ή Χριστός ημάς ηλευθέρωσε» (πρβλ. Γαλ. ε’ 1, Α’ Κορ. ιε’ 23‐28). Το Θείον Φως δια της ελεύσεως Αυτού εις την ψυχήν του προσευχομένου εξάγει αυτήν εκ της δουλείας των παθών και ανάγει εις την φωτοφόρον σφαίραν της θεοειδούς ελευθερίας, της πλήρους αγάπης, της ελευθερίας ήτις αποκλείει πάσαν τάσιν προς δουλοκτησίαν, όπερ είναι το αντίθετον της αγάπης. Εκεί, όπου δεν υπάρχει ελευθερία και αγάπη, τα πάντα στερούνται νοήματος.

Μέγας και θαυμαστός ο κόσμος της αγίας ελευθερίας! Άνευ αυτής είναι αδύνατος η σωτηρία ως θέωσις του ανθρώπου. Είναι ανάγκη ο ίδιος ο άνθρωπος να διατεθή ελευθέρως δια την αιωνιότητα. Πάσα η κτίσις ποθεί την απελευθέρωσιν εκ της δουλείας της φθοράς και την είσοδον αυτής εις την ελευθερίαν της υιοθεσίας (βλ. Ρωμ. η’ 21‐23). Πανταχού νυν διεξάγεται αγών δια την ελευθερίαν και ανεξαρτησίαν, αλλά μετά βίας ευρίσκεται άνθρωπος, εις τον οποίον απεκαλύφθη το μυστήριον της θεομιμήτου ελευθερίας των τέκνων του Ουρανίου Πατρός.

Η ελευθερία εν τη απολύτω αυτής μορφή είναι ίδιον μόνον του Θεού. Δίδεται όμως εις τον άνθρωπον η ευλογία να γνωρίση αυτήν εκ μέρους εν τη προσευχή, όταν αύτη συνοδεύηται μετά ζωής συμφώνου προς τας εντολάς. Η προσευχή είναι ανεκτίμητον δώρον του ουρανού, απαιτεί όμως αφ’ ημών «σχολήν».

Εδόθη εις εμέ το εξαίρετον τούτο προνόμιον, τολμώ να είπω, η μακαριότης, ήτις έφθασεν εις την μεγίστην αυτής έντασιν εν τη ερήμω. Η ασκητική έννοια «έρημος» δεν αναφέρεται εις γεωγραφικόν τόπον, αλλά εις τρόπον ζωής: Είναι η απομάκρυνσις από των ανθρώπων, κατά την οποίαν ουδείς βλέπει ή ακούει τον ασκητήν, ουδεμία ανθρωπίνη εξουσία ασκείται επ’ αυτού, και ο ίδιος ουδένα εξουσιάζει. Η ελευθερία αύτη είναι απαραίτητος δια την πλήρη κατάδυσιν του πνεύματος, αλλά και όλης της υπάρξεως ημών, εις την Θείαν σφαίραν. Τότε είναι δυνατόν να μεταδοθή εις ημάς η υπερτέρα πασών των αξιών της γης Θεία απάθεια. Εν αυτή ο άνθρωπος ουδόλως διανοείται υπεροχήν έναντι του αδελφού αυτού. Ουδόλως επιδιώκει τιμήν, δόξαν, έτι μάλλον, υλικόν πλούτον. Ώ, ο θετικός ορισμός της αληθούς ελευθερίας δεν δύναται να εκφρασθή δια λόγων!

…κατενόουν ότι το πλήρωμα της ελευθερίας έρχεται, όταν καταλυθή ο θάνατος. Όστις δεν πτοείται υπό του θανάτου, ούτος βαδίζει επί της οδού προς την ελευθερίαν. Ο άνθρωπος κρατείται εν δουλεία, εάν εν αυτώ υπερισχύη η «προσπάθεια» εις τα γήϊνα… Διψών τον Θεόν ηδυνάμην να διακινδυνεύσω το παν. Ουδέν υπελόγιζον· παρέδωκα εμαυτόν ελευθέρως εις πάσαν κακοπάθειαν. Τούτο υπήρξεν η πρώτη γεύσις της «βασιλικής ελευθερίας» της ψυχής μου. (Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Οψώμεθα τόν Θεόν καθώς εστί )

Η λέξη «ἐλευθερία» προκύπτει «παρά τό ἐλεύθειν ὅπου ἐρᾶ τίς», δηλαδή «να πηγαίνει κάποιος εκεί όπου αγαπάει/επιθυμεί».
(ἐλεύθω= ἐρχομαι, πορεύομαι / ἐρῶ= αγαπώ -> ἔρως)
«Ελευθερία» λοιπόν δεν είναι, σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξεως, το να μην είσαι σκλάβος ή δούλος, αλλά το να πράττεις εν γένει σύμφωνα με ό,τι σου γεννά έρωτα στην ψυχή σου…
Δεν αρκεί επομένως να μην είσαι υπόδουλος για να είσαι ελεύθερος. Πρέπει να βαδίζεις σύμφωνα με ό,τι έρωτα σου προκαλεί, δηλαδή σε ενθουσιάζει, ταράζει την ψυχή σου, σε οδηγεί στην δημιουργία και την υπέρβαση, σε συγκλονίζει…

2 σχόλια:

  1. Εἶναι μωρία ἡ συγγραφὴ ἁρχαίων κειμένων σὲ μονοτονικό, διότι γίνονται ἀκατανόητα. Κατὰ τὰ ἄλλα ἀγαπᾶτε Χριστὸν καὶ Πατρίδα.
    Στὸ άπόσπασμα πρὸς Γαλάτας, «... η Χριστός...», βγάζει νόημα;
    «...μείζων ἡ ὤρα (ψιλὴ) τῆς ὥρας (δασεία)...»· βγάζει νόημα σὲ μονοτονικὸ;
    «φωρὰ-φωρᾷ»....«ἴνα-ἴνα-ἶνα»....χήρα-χῆρα»...«ἄλλη-ἄλλῃ»
    ΑΥΤΟΕΞΕΥΤΕΛΙΖΟΜΑΣΤΕ, διότι ἡ ἁρχαῖα Ἑλληνικὴ θεωρεῖται ὡς προσὸν γιὰ πρὸσληψη σὲ ἐταιρεῖες τοῦ Ἑξωτερικοῦ καὶ ἐμεῖς ἔχουμε καταντήσει γραικύλοι ἡμιαγράμματοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σωστή η κριτική σας, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν το ύφος είναι κατάλληλο. Το αν αγαπάμε τον Χριστό και την πατρίδα ας το κρίνει ο Κύριος. Το ότι είμαστε αγράμματοι μάλλον δεν είναι τόσο αναληθές. Εκτός από διάθεση κριτικής υπάρχει όμως και διάθεση συνεισφοράς; Υπάρχει αγάπη; Εκεί όπου υπάρχει αγάπη πρέπει να υπάρχουν και έργα αγάπης, Και η αγάπη για να εκδηλωθεί βρίσκει πάντα έναν τρόπο, η αδιαφορία πάντα μια δικαιολογία. Αν έχετε εσείς καλή γνώση των αρχαίων ελληνικών παρακαλώ διορθώστε μας το κείμενο ή βρείτε μας την αντίστοιχη πηγή σε πολυτονικό για να το αντικαταστήσουμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Τα σχόλια σας θα πρέπει να αναφέρονται στη συγκεκριμένη ανάρτηση και να διατυπώνονται κόσμια ακόμα και αν διαφωνείτε.

Παρακαλούμε να χρησιμοποιείτε ελληνικούς χαρακτήρες.