Τα αγγελικά τάγματα μέσα στην Αγία Γραφή

Του Παναγιώτη Μακρή

Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας τα αγγελικά τάγματα είναι εννέα στον αριθμό και φέρουν τα εξής ονόματα: Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνοι, Κυριότητες, Δυνάμεις, Εξουσίες, Αρχές, Αρχάγγελοι, Άγγελοι.

Αρχικά, στην προς Εβραίους επιστολή 1:14 ο απόστολος Παύλος αναφέρει περί των αγγέλων: «ουχί πάντες εισί λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα διά τους μέλλοντας κληρονομείν σωτηρίαν;», οι άγγελοι αναφέρονται ως «λειτουργικὰ πνεύματα». Οι άγγελοι ως γνωστόν είναι κτίσματα τα οποία ανήκουν στην άυλη – πνευματική κτίση. Στον 103ο ψαλμό στ. 20 (κατά την μετάφραση των Ο’) αναφέρεται: «Ευλογείτε τον Κύριον, πάντες οι άγγελοι αυτού, δυνατοί ισχύϊ ποιούντες τον λόγον αυτού του ακούσαι της φωνής των λόγων αυτού.» οι άγγελοι αναφέρονται ως οι «ποιούντες τον λόγον» του Θεού, στον στ. 21 αναφέρονται τα εξής: «ευλογείτε τον Κύριον, πάσαι αι δυνάμεις αυτού, λειτουργοί αυτού ποιούντες το θέλημα αυτού», βλέπουμε ότι σύμφωνα με τον ψαλμωδό οι επονομαζόμενες «δυνάμεις» αναφέρονται ως «λειτουργοί» του Θεού και ως οι «ποιούντες το θέλημα αυτού».

Αυτό μας οδηγεί να κάνουμε κάποιες σκέψεις ότι, όπως οι άγγελοι είναι «λειτουργικὰ πνεύματα» ομοίως και οι δυνάμεις είναι «λειτουργικὰ πνεύματα» αφού αναφέρονται και αυτοί ως λειτουργοί του Θεού. Επίσης στον 103 ψαλμό αναφέρονται και οι δύο (άγγελοι και δυνάμεις) ως αυτοί οι οποίοι υπακούουν στον Θεό («ποιούντες τον λόγον»και «ποιούντες το θέλημα αυτού»).

Συνεπώς μπορούμε να συμπεράνουμε πως, ότι είναι οι άγγελοι είναι και οι δυνάμεις, δηλαδή όντα τα οποία ανήκουν στην άυλη –πνευματική κτίση, εν ολίγοις πνεύματα τα οποία βρίσκονται κοντά στον Θεό. Ομοίως στον 148οψαλμό αναφέρονται τα εξής: «Αινείτε αυτόν, πάντες οι άγγελοι αυτού· αινείτε αυτόν, πάσαι αι δυνάμεις αυτού», εάν οι δυνάμεις δεν είναι λογικά όντα πως θα αινήσουν τον Κύριο; Σημαντικό εδώ να προσέξουμε, ότι οι δυνάμεις, κατατάσσονται δίπλα από τους αγγέλους, ας μη το θεωρήσουμε μικρό αυτό αλλά ο ψαλμωδός μας κάνει γνωστό ότι οι άγγελοι δεν είναι η μόνη νοερά ουσία που υπάρχει στην πνευματική κτίση αλλά υπάρχουν και άλλες. Ενώ στον προαναφερόμενο ψαλμό 103 αναφέρονται μετά τους αγγέλους και πριν «Πάντα τά έργα» (στ 22) δηλαδή όλη την κτίση, δείχνοντάς μας ο ψαλμωδός ακριβώς το ίδιο ακριβώς πράγμα, ότι όπως οι άγγελοι ευλογούν τον Κύριο, έτσι και οι δυνάμεις το ίδιο, ενώ εν συνεχεία αναφέρει: «Ευλογείτε τον Κύριον, πάντα τά έργα αυτού», δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι και οι άγγελοι και οι δυνάμεις είναι μέρος της κτίσεως που ευλογεί τον Κύριο.

Συνεχίζοντας με την ερευνά μας διαβάζουμε στην προς Εφεσίους επιστολή 3:10 τα εξής:

«ίνα γνωρισθή νύν ταίς αρχαίς και ταίς εξουσίαις εν τοίς επουρανίοις..». Βλέπουμε λοιπόν πως αναφέρονται «αρχαίς» και «εξουσίες» στους ουρανούς δηλαδή άλλα πνευματικά όντα τα οποία κατοικούν στον ουρανό. Το ότι πράγματι εδώ γίνεται λόγος για πνευματικά κτίσματα το συμπεραίνουμε συνδυάζοντας το χωρίο αυτό με το προς Ρωμαίους 8:38 – 39 όπου αναγράφεται: «πέπεισμαι γάρ ότι ούτε θάνατος ούτε ζωή ούτε άγγελοι ούτε αρχαί ούτε δυνάμεις ούτε ενεστώτα ούτε μέλλοντα, ούτε ύψωμα ούτε βάθος ούτε τις κτίσις ετέρα δυνήσεται ημάς χωρίσαι από της αγάπης του Θεού της εν Χριστώ Ιησού τώ Κυρίω ημών».

Εδώ αναφέρονται οι άγγελοι και οι δυνάμεις τα δύο αγγελικά τάγματα, ενδιάμεσα αυτών αναφέρονται οι αρχές, ενώ ο απόστολος αναφέρει εν συνεχεία ότι «ούτε τις κτίσις ετέρα», κάνοντας μας γνωστό ότι οι άγγελοι και οι δυνάμεις είναι μέρος της κτίσης (όπως προαναφέραμε) καθώς και οι αρχές. Συμπεραίνουμε ότι οι αρχές είναι και αυτές μέρος της κτίσης και δη της πνευματικής, αφού ο απόστολος τις τοποθετεί ενδιάμεσα των αγγέλων και των δυνάμεων. Επιστρέφοντας στην προς Εφεσίους επιστολή προσέχουμε ότι και οι εξουσίες αναφέρονται μαζί με τις αρχές επομένως και αυτές αποτελούν ένα ιδιαίτερο αγγελικό τάγμα.

Μέχρι στιγμής έχουμε δείξει την ύπαρξη τεσσάρων αγγελικών ταγμάτων (άγγελοι, δυνάμεις, αρχαί, εξουσίαι), μας μένουν άλλα πέντε. Στην προς Κολοσσαείς επιστολή 1:16 διαβάζουμε: «ότι εν αυτώ εκτίσθη τά πάντα, τά εν τοίς ουρανοίς και τά επί της γής, τά ορατά και τά αόρατα, είτε θρόνοι είτε κυριότητες είτε αρχαί είτε εξουσίαι· τά πάντα δι' αυτού και εις αυτόν έκτισται·», ο απόστολος μας γνωστοποιεί την ύπαρξη ετέρας κτίσεως εν τοις επουρανίοις διαφορετικής των αρχών και των εξουσιών που προαναφέραμε είναι τα επονομαζόμενα αγγελικά τάγματα των θρόνων και των κυριοτήτων. Ως γνωστόν μέχρι στιγμής έχουμε έξι γνωστά αγγελικά τάγματα (Θρόνοι, Κυριότητες, Δυνάμεις, Εξουσίες, Αρχές, Άγγελοι), απομένουν να βρούμε που αναφέρονται τα Σεραφείμ, Χερουβίμ και το τάγμα των Αρχαγγέλων. Το τάγμα των Χερουβίμ αναφέρεται σε πλείστα χωρία της Αγίας Γραφής ειδικά της Παλαιάς, αναφέρονται για παράδειγμα στο Έξοδος 25:20 «έσονται οι Χερουβίμ εκτείνοντες τάς πτέρυγας επάνωθεν, συσκιάζοντες εν ταίς πτέρυξιν αυτών επί του ιλαστηρίου, και τά πρόσωπα αυτών εις άλληλα· εις το ιλαστήριον έσονται τά πρόσωπα των Χερουβίμ.», βλέπουμε ότι τα Χερουβίμ έχουνε πτερά το οποίο είναι χαρακτηριστικό των αγγέλων καθώς και στο Σαμουήλ Β΄6:2 να αναφέρεται: «…Εφ’ ην επεκλήθη το όνομα του Κυρίου των δυνάμεων καθημένουεπί των Χερουβίμ επ’ αυτής», βλέπουμε ότι ο Κύριος είναι ο καθήμενος επί των Χερουβίμ. Επομένως και τα Χερουβίμ πρόκειται περί πνευματικών όντων εφόσον βρίσκονται και αυτά κοντά στο Θεό και επομένως κατοικούνε στον ουρανό.

Το δε τάγμα των Σεραφείμ αναφέρεται στο βιβλίο του προφήτη Ησαΐα στο 6:2: «και Σεραφείμ ειστήκεισαν κύκλω αυτού, εξ πτέρυγες τώ ενί και έξ πτέρυγες τώ ενί, και ταίς μέν δυσί κατεκάλυπτον τό πρόσωπον, ταίς δε δυσί κατεκάλυπτον τούς πόδας και ταίς δυσίν επέταντο», τα Σεραφείμ αναφέρονται ως εξαπτέρυγα όντα τα οποία βρίσκονται κύκλο γύρω από το θρόνο του Θεού. Εφόσον βρίσκονται και αυτά δίπλα από το θρόνο του Θεού συμπεραίνουμε ότι είναι και αυτά πνευματικά όντα που κατοικούν στον ουρανό.

Τέλος, σχετικά με τους αρχαγγέλους έχουμε αναφορά στην καθολική επιστολή του Ιούδα 1:9 όπου αναφέρεται: «ο δε Μιχαήλ ο αρχάγγελος, ότε τώ διαβόλω διακρινόμενος διελέγετο περί του Μωϋσέως σώματος, ουκ ετόλμησε κρίσιν επενεγκείν βλασφημίας, αλλ' είπεν· επιτιμήσαι σοι Κυριος.»

ΠΗΓΗ