ΜΕΓΑ ΛΑΘΟΣ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΝΑ ΑΓΝΟΗΣΕΙ ΤΟ ΜΕΓΑ ΠΛΗΘΟΣ

Πολύ εύκολα η κυβέρνηση αντιπαρήλθε τα ογκώδη συλλαλητήρια στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, υποτιμώντας τη μαζική συμμετοχή του λαού και αποδίδοντάς τους εθνικιστικά και ακροδεξιά χαρακτηριστικά. Εφτασαν στο σημείο να λοιδορήσουν ως… εθνικιστή τον Μίκη Θεοδωράκη, μία διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα, που οι αγώνες του για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία δεν διεξήχθησαν σε καφέ και συνελεύσεις όπως οι εικονικοί «αγώνες» των επικριτών του.Η αλήθεια είναι ότι οι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που κινητοποιήθηκαν, ούτε εθνικιστές ούτε ακροδεξιοί ήταν. Στα συλλαλητήρια συμμετείχαν άνθρωποι όλων των ηλικιών, κοινωνικών στρωμάτων και ιδεολογικών αποχρώσεων. Αλλωστε μόνον έτσι συγκεντρώνονται τόσο μεγάλοι αριθμοί. Οι άνθρωποι που διαδήλωσαν για τη Μακεδονία ούτε αντιευρωπαϊστές ήταν, ούτε εθνικιστές, ούτε τριτοκοσμικοί, ούτε ακραίοι. Ασφαλώς ανάμεσά τους υπήρχαν και τέτοιοι. Σε ορισμένα σημεία των συλλαλητηρίων υπήρχαν π.χ. κάποιες ολιγάριθμες και διακριτές ομάδες ακραίων της μίας ή της άλλη κατεύθυνσης, με εμφανή την ιδεολογική τους ταυτότητα. Αλλά ήταν απομονωμένοι και δεν έδιναν αυτοί τον τόνο, το πλήθος τους προσπερνούσε αδιάφορο. Πλανάται ή εθελοτυφλεί όποιος υποστηρίζει ότι οκτακόσιες χιλιάδες ή ένα εκατομμύριο άνθρωποι ήταν ακροδεξιοί ή εθνικιστές.

Επίσης η κυβέρνηση θα όφειλε να προβληματιστεί από το γεγονός ότι η μόνη υπόθεση που κινητοποιεί με τόσο πάθος την ελληνική κοινωνία διαχρονικά και διαγενεακά είναι η Μακεδονία. Ακόμα και σήμερα, εποχή προϊούσας αποπολιτικοποίησης, ιδιωτείας, απόσυρσης και υψηλών ποσοστών αποχής από τις εκλογές.


Η σφοδρή αντίδραση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού σε συμφωνία που θα περιλαμβάνει τη λέξη Μακεδονία δεν έχει αναλυθεί σε βάθος από τους διάφορους σχολιαστές και επιστήμονες. Είναι φανερό ότι η αντίδραση αυτή δεν έχει ιδεολογική διάσταση, αλλά οφείλεται στο ότι η χρήση του ονόματος Μακεδονία από τα Σκόπια λειτουργεί ως ταυτοτική αμφισβήτηση. Και τα ταυτοτικά ζητήματα στην πολιτική επιστήμη θεωρούνται συχνά πιο σημαντικά και από τα εδαφικά.

Εδώ λοιπόν προκύπτει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα για τη λειτουργία της δημοκρατίας: η σοβαρή διάσταση μεταξύ της κυβέρνησης και του ελληνικού λαού σε ένα μείζον εθνικό ζήτημα. Η κυβέρνηση αδυνατεί εδώ να συλλάβει και να εκφράσει τον παλμό της ελληνικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας επί ξηρού ακμής, που συλλαμβάνει καλύτερα από την ηγεσία της τον πυρήνα του ελληνικού προβλήματος, που είναι οι διαρκείς γεωπολιτικές πιέσεις και απειλές για την εθνική της κυριαρχία που αυτή η χώρα δέχεται αδιαλείπτως από την εποχή του Ομήρου. Αυτά η κυβέρνηση και πολλοί φίλα προς αυτήν διανοούμενοι τα θεωρούν εθνικιστικά και ακραία. Η στάση τους προς τον λαό είναι περιφρονητική και απαξιωτική. Τόνοι μελάνης έχουν γραφεί τον τελευταίο καιρό με εξαιρετικά προσβλητικές διατυπώσεις προς τον ελληνικό λαό, ακόμα και από διακεκριμένους επιστήμονες του ιδεολογικού χώρου από τον οποίο προέρχεται η κυβέρνηση.

Αυτή η διάσταση μεταξύ του λαϊκού αισθήματος και του κυβερνώντος κόμματος μόνον πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει στη δημοκρατία, πολίτευμα στο οποίο η ηγεσία ενός κράτους εκλέγεται για να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στη λαϊκή βούληση και όχι για να τη διαψεύδει, να την απορρίπτει και να την απαξιώνει.

Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γενεύης.

Νίκος Χειλαδάκης