Ταγματάρχης Τάσος Μάρκου: Ακόμη ένας της Κύπρου του 1974 Κωνσταντίνος Παλαιολόγος

Ο ΤΑΣΟΣ ΜΑΡΚΟΥ ήταν :

- Τομεάρχης της ΕΟΚΑ στην Κυθρέα κατά τη διάρκεια του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα για την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού και την Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα.

- Απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων, λοχαγός κατόπιν του Κυπριακού Στρατού στην απόκρουση της ένοπλης Τουρκανταρσίας του 1963-1964.

- Ταγματάρχης της Εθνικής Φρουράς το 1974 στις προδομένες κυπριακές Θερμοπύλες, στο 12ο Τακτικό Συγκρότημα της Κυθρέας και, μετά, με το 305 Τάγμα Επιστράτων στο θυσιαστήριο της Μιάμιλιας ως τις 14 Αυγούστου 1974 της δικής του Πύλης του Ρωμανού, του δικού του Μαχαιρά.

Με την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής την 20η Ιουλίου 1974, ο Μάρκου οργάνωσε με μικρό αριθμό εφέδρων αμυντική γραμμή στη περιοχή του χωριού Χαμίτ Μάνδρες όπου είχε προηγηθεί ρίψη Τούρκων αλεξιπτωτιστών.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Μάρκου τέθηκε επικεφαλής των δυνάμεων εξουδετέρωσης του θύλακα Μπέκιογιου. Η συμβολή του στην επιτυχία της επίθεσης ήταν καθοριστική.

Το βράδυ της 21ης Ιουλίου 1974, προωθήθηκε επικεφαλής δυνάμεως 100 περίπου ανδρών στη περιοχή Δικώμου όπου ενίσχυσε τα αμυνόμενα τμήματα του 361 Τάγματος Πεζικού στη περιοχή. Την 23η Ιουλίου 1974, μετά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, ανέλαβε τη συγκρότηση της αμυντικής γραμμής από τη Μια Μηλιά προς τον Κουτσοβέντη. Ταυτόχρονα προσπάθησε, χωρίς να τύχει ανταπόκρισης, να οργανώσει την ανατροπή των πραξικοπηματιών.

Το βράδυ της 30ης Ιουλίου 1974, επέστρεψε στη μονάδα του στη περιοχή Μιας Μηλιάς απογοητευμένος, αλλά ταυτόχρονα αποφασισμένος να αναχαιτίσει τη επερχόμενη προέλαση των Τούρκων προς τη περιοχή Αμμοχώστου. Δημιούργησε νέες αμυντικές θέσεις και ζήτησε ενισχύσεις από το ΓΕΕΦ οι οποίες δεν του αποστάληκαν ποτέ. Κατά την επίθεση του Ατίλλα ΙΙ η μονάδα του Μάρκου δοκιμάστηκε σκληρά. Ο Κύπριος διοικητής επανέλαβε απεγνωσμένα τις εκκλήσεις του για ενισχύσεις χωρίς να τύχει ανταπόκρισης.

Οι στρατιώτες του Κώστας Δημητρίου και Μιχάλης Παύλου που ήταν οχυρωμένοι δίπλα του, τον άκουσαν που μιλούσε με το ΓΕΕΦ, περιγράφοντας την κατάσταση και ζητώντας ενισχύσεις. «Δεν ξέρουμε ποια ήταν η απάντηση που του δόθηκε. Μάλλον θα του υπεδείχθη πως έπρεπε να υποχωρήσουμε», μαρτυρούν οι δυο στρατιώτες, γιατί ο ταγματάρχης είχε γίνει έξω φρενών. Βρίζοντάς τους ακούστηκε να λέει με περιφρόνηση προτού κλείσει το τηλέφωνο: ‘Μόνο πάνω από τα πτώματά μας, θα περάσει ο εχθρός. Ο Τάσος Μάρκου δεν πρόκειται να οπισθοχωρήσει. Εδώ θα μείνει’».

Η μάχη ήταν άνιση, αλλά ο Μάρκου και οι άνδρες του αμύνονταν με πείσμα. Γύρω στις 10:00 π. μ. η γραμμή άμυνας στη περιοχή είχε διασπαστεί και τα τουρκικά άρματα είχαν εισέλθει στην οδό Λευκωσίας – Αμμοχώστου. Ο Κύπριος διοικητής αφού εξασφάλισε την ομαλή αναδίπλωση των οπλιτών του κινήθηκε βόρεια προς την περιοχή Κυθραίας μαζί με δύο από τους άνδρες του. Λίγο αργότερα διέταξε τους συντρόφους του να φύγουν και ο ίδιος κινήθηκε προς την περιοχή Κεφαλόβρυσου Κυθραίας.

Η τελευταία επαφή με τον Μάρκου έγινε μέσω ασυρμάτου από τον διοικητή του Τακτικού Συγκροτήματος Κυθραίας το απόγευμα της 15ης Αυγούστου 1974. Έκτοτε παραμένει αγνοούμενος. Ένας αγνοούμενος προδομένος ήρωας....

ΜΑΛΚΙΔΗΣ