Covid 19 και Εκκλησιαστικό Μνημόνιο

Διόδωρος Ράμμος

Ιστορικός - Αρχαιολόγος

Σκέψεις σχετικά με τους δύο μήνες (16 Μαρτίου – 16 Μαΐου) απαγόρευσης της συμμετοχής των Χριστιανών στην Θεία Λειτουργία.

Με αφορμή την επιστροφή μας στην εκκλησία μας και την τέλεση Θείας Λειτουργίας οφείλουμε να επισημάνουμε τα εξής:

Η λατρεία του Θεού και η τέλεση των μυστηρίων της Εκκλησίας πηγάζουν από τις εντολές του Χριστού, τις οποίες δεν μπορεί άνθρωπος να καταργήσει.

Μετά τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος, με τα οποία γινόμαστε Χριστιανοί, υποχρεωτικά μυστήρια είναι η Εξομολόγηση και η Θεία Κοινωνία. Κάθε φορά που τελούμε Θεία Λειτουργία στην Εκκλησία, προσφέρεται στους Χριστιανούς η Θεία Κοινωνία, η οποία είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού.

Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας, εκτός από μέγιστη ευλογία του Θεού προς τους ανθρώπους, είναι εντολή του Χριστού προς τους Χριστιανούς: «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν» (Λκ. 22, 19).

Σε κάθε Λειτουργία ενεργεί ο ίδιος ο Θεός και γίνεται το εξής θαύμα: το ψωμί και το κρασί μεταβάλλονται, με την χάρη του Θεού, και γίνονται Σώμα και Αίμα Χριστού. Στην συνέχεια, πρώτος κοινωνεί ο ιερέας (ή οι ιερείς), έπειτα ενώνει μέσα στο Άγιο Ποτήριο το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, καλεί τους Χριστιανούς να κοινωνήσουν και εκείνοι, με την φράση «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε» και μόλις τελειώσει η Λειτουργία, ο ιερέας καταλύει, δηλαδή τρώει και πίνει όση Θεία Κοινωνία έχει απομείνει μέσα στο Άγιο Ποτήριο.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο κάθε ιερέας μεταδίδει τους σιέλους του (τα σάλια) μέσα στο Άγιο Ποτήριο, έπειτα οι σίελοι κάθε Χριστιανού μεταφέρονται μέσα στο Ποτήριο, από την λαβίδα ή κοχλιάριο (το μεταλλικό κουταλάκι) και στο τέλος, με την κατάλυση, ο ιερέας δέχεται μέσα του τους σιέλους όλων των Χριστιανών, όσοι κοινώνησαν συνολικά.

Και ενώ αυτή η διαδικασία γίνεται σε κάθε Λειτουργία, από το βράδυ του Μυστικού Δείπνου, όπου ο ίδιος ο Χριστός τέλεσε την πρώτη Θεία Λειτουργία με τους Μαθητές Του, εδώ και σχεδόν 2.000 χρόνια, ποτέ δεν μεταδόθηκε κάποια ασθένεια, από την Θεία Κοινωνία, αλλιώς οι πρώτοι που θα πέθαιναν (ή θα μολύνονταν συνέχεια) είναι οι ίδιοι οι ιερείς.

Αυτό το διαρκές θαύμα αμφισβητείται σήμερα και ισχυρίζονται κάποιοι άνθρωποι στην Ελλάδα ότι μέσω της Θείας Κοινωνίας μπορεί να μεταδοθεί ο κορωναϊός. Όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο μπορεί να υποβάλει τον οποιοδήποτε ιερέα σε ιατρικές εξετάσεις, για να διαπιστώσει με την λογική ότι πράγματι γίνεται θαύμα σε κάθε Θεία Λειτουργία.

Αν δεν πείθεται ούτε από την λογική, τότε ο άνθρωπος αυτός, που λέει ότι από την Θεία Κοινωνία μεταδίδεται ο ιός, είναι αρνητής και εχθρός του Χριστού και ασφαλώς δεν έχει θέση μέσα στο σώμα της Εκκλησίας.

Στην Ελλάδα, ενόψει της εξάπλωσης του κορωναϊού, αποφάσισε η κυβέρνηση ήδη μέσα στον Φεβρουάριο του 2020, να απαγορεύσει προσωρινά την λειτουργία των χώρων θρησκευτικής λατρείας, κάτι που δημοσιεύθηκε στις 25 Φεβρουαρίου (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, ΦΕΚ Τεύχος Α’ 42/25.02.2020). Η απόφαση αυτή εφαρμόστηκε την Δευτέρα 16 Μαρτίου (ΦΕΚ Τεύχος Β’ 872/16.03.2020), με την οποία απαγορεύτηκε στην Ελλάδα η τέλεση Θείας Λειτουργίας και οποιασδήποτε άλλης ιεροπραξίας (εκτός από τους ναούς, που υπήρχε τηλεοπτική ή ραδιοφωνική μετάδοση).

Η απαγόρευση τέλεσης της Θείας Λειτουργίας αποτελεί παραβίαση της εντολής του Χριστού. Το κράτος όφειλε να απαγορεύσει τον συνωστισμό και όχι την Θεία Λειτουργία. Αλλά ανεξάρτητα από τί αποφασίζει η κρατική εξουσία, οι Χριστιανοί οφείλουν πρώτα να κάνουν υπακοή στον Ι. Χριστό και έπειτα στο κράτος, εφόσον οι νόμοι του κράτους δεν παραβιάζουν την διδασκαλία του Χριστού: «πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον ἢ ἀνθρώποις» (Πράξ. 5, 29).

Η πίστη μας στον Χριστό εξαρτάται άμεσα από την τήρηση των εντολών του Χριστού (Ιω. 14, 21). Αν δεν τηρούμε τις εντολές του Χριστού στην ζωή μας, δεν είμαστε Χριστιανοί αλλά προδότες του Χριστού. Το να πιστεύουμε στην θεωρία, αλλά στην πράξη να μην εφαρμόζουμε τον λόγο του Θεού, είναι υποκρισία και φαρισαϊσμός.

Ωστόσο, επειδή κάθε άνθρωπος έχει αδυναμίες και κανείς δεν έχει την ικανότητα να τηρεί όλες τις εντολές του Χριστού, χωρίς να αμαρτήσει ή να ξεφύγει κάποια στιγμή, υπάρχει και το μυστήριο της Μετάνοιας – Εξομολόγησης, μέσα από το οποίο ο Θεός συγχωρεί τα σφάλματα των ανθρώπων.

Συνεπώς, ακόμη και αν αυτήν την περίοδο του κορωναϊού παρασυρθήκαμε, φοβηθήκαμε μήπως αρρωστήσουμε από την Θεία Κοινωνία ή πιστέψαμε ότι καλώς απαγορεύθηκε η Θεία Λειτουργία, ας μετανοήσουμε, ας επιστρέψουμε στον Θεό και στην Αγία μας Εκκλησία και ας αγωνιστούμε, ώστε να μην ξαναζήσουμε στην χώρα μας την απαγόρευση της Θείας Λειτουργίας.

Διόδωρος Ράμμος

Ιστορικός - Αρχαιολόγος 

για το ιστολόγιο "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΑΥΣ"