Χρήσιμοι ἐπισημάνσεις – 1ον

         


α. Ἡ δύναμις τοῦ εὐσεβοῦς λογισμοῦ

Ἡ συνάντηση μὲ τὸ Χριστὸ εἶναι προσωπικὸ θέμα. Οἱ σημερινοὶ κληρικοὶ καὶ οἱ εὐσεβεῖς λαϊκοὶ πόση συγκίνηση νιώθουν, ὅταν βλέπουν τὸν ἐσταυρωμένο Ἰησοῦ; Ἀκοῦν ἆραγε τὴ φωνή του, ὅταν διαβάζουν τὸ Εὐαγγέλιο; Μήπως βρίσκονται σὲ κατάσταση ὕπνωσης, ἐνῶ γιὰ τὰ βιοτικὰ θέματα, τόσο τὰ προσωπικά τους ὅσο καὶ τῶν συνανθρώπων τους, εἶναι ξυπνητοὶ κι ἔχουν αὐξημένο ἐνδιαφέρον; Μήπως οἱ λειτουργοί Του βλέπουν τὸν Χριστὸ στὸ σταυρὸ καὶ δὲν αἰσθάνονται τὴν ἀνάγκη νὰ κλάψουν; Μήπως οἱ πληγὲς καὶ τὰ καρφιά, τὰ σημάδια τῆς θυσίας του, τὰ ἔχουν συνηθίσει καὶ μένουν ἀδιάφοροι, ὅταν τελοῦν τὴ θεία Λειτουργία καὶ μένουν ψυχροί, χωρὶς τὸ παραμικρὸ συναίσθημα; Μήπως τελικὰ εἶναι ἀγνώμονες κι ἂς τοὺς ἐμπιστεύθηκε ἡ Ἐκκλησία τὴν ἱερωσύνη νὰ τελοῦν τὸ ἱερὸ μυστήριο, ποὺ εἶναι ἡ αἰώνια θυσία τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Μήπως εἶναι αἰχμάλωτοι τοῦ ἁμαρτήματος τῆς ἀχαριστίας;

Τελικὰ στοὺς περισσότερους χριστιανοὺς λείπει ὁ εὐσεβὴς λογισμός, ποὺ διεγείρει τὸν συναισθηματικὸ κόσμο τοῦ ἀνθρώπου, εὐαισθητοποιεῖ τὴν ψυχή του καὶ τὴν γεμίζει μὲ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Σωτήρα Κύριο. Εἶναι ἀνάγκη νὰ ὑπάρχει ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό, ἡ ὁποία θὰ τοὺς ὑποδεικνύει τὸν τρόπο τῆς ζωῆς ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθοῦν. Πρόκειται γιὰ πνευματικὴ πορεία τῆς ψυχῆς. Ἡ πίστη στὸ Χριστὸ φέρνει τὴν ἀγάπη, ἡ ἀγάπη φέρνει τὴ συναίσθηση τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου, τὰ ὁποῖα σχετίζονται ἀπὸ τὴ φιλανθρωπία του. Ὁ πιστὸς θέλει νὰ ἀνταποκριθεῖ, νὰ κάνει κάτι πρὸς τὸν Κύριο, νὰ μὴ εἶναι ἀχάριστος ἀπέναντί Του. Ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ ἁγιορείτης λέει ὅτι «ὅταν ὁ ἄνθρωπος νιώσει τὸ μέγεθος τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴ μεγάλη ἀγάπη του γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος, τότε αἰσθάνεται εὐγνωμοσύνη γι’ αὐτήν, ἀλλὰ καὶ πόνο γιὰ τὴ δική του ἀχαριστία».1

Ὅταν ὡστόσο δὲν ὑπάρχει αὐτὴ ἡ κατάσταση στὸ χριστιανό, δὲν μποροῦμε νὰ μιλᾶμε γιὰ πνευματικὴ ζωή, γιὰ τήρηση τῶν ἐντολῶν καὶ γιὰ ἔμπρακτη ἀγάπη πρὸς τὸν πλησίον. Πρέπει νὰ ἔχει στὸ νοῦ του τὴν εὐχαριστία πρὸς τὸν Κύριο γιὰ τὴ θυσία του, νὰ τὸν εὐγνωμονεῖ καὶ ἀπὸ στοιχειῶδες φιλότιμο νὰ διατηρεῖ τὴ σπίθα τοῦ πνευματικοῦ ἀγώνα, ἡ ὁποία σιγὰ-σιγὰ θὰ δυναμώνει καὶ θὰ γίνεται φλόγα, ποὺ θὰ κατακαίει τὶς ἐκδηλώσεις τῶν παθῶν, χωρὶς πνευματικοὺς κλυδωνισμοὺς στὶς περιόδους τῶν πειρασμῶν.

Οἱ ἐμπειρίες ἀπὸ αὐτὸν τὸν ἀγώνα εἶναι ὡραῖες καὶ ἀποτελοῦν τὴν ἀναγκαία προϋπόθεση γιὰ περαιτέρω ἀγώνα. Μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου ὁ ἀγωνιζόμενος ἀρχίζει νὰ γίνεται συνειδητὸς χριστιανός, ἀπορρίπτοντας κάθε σκανδαλῶδες στὴ ζωή του καὶ συγχρόνως ἡ μετάνοια εἶναι μόνιμη κατάσταση στὴν καρδιά του. Ἐπαναλαμβάνει τὸ «Ὁ Θεὸς ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ» τοῦ τελώνη καὶ τὸ «δόξα τῷ Θεῶ πάντων ἕνεκεν» τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου.

* * *

β. Εὐγνωμοσύνη: Ἡ εὐγένεια τῆς ψυχῆς

Ὁ ἀληθινὸς χριστιανὸς καθημερινὰ θέλει νὰ κάνει μία καλωσύνη, νὰ πεῖ μὲ διάκριση ἕνα πνευματικὸ λόγο, νὰ διηγηθεῖ μὲ ταπείνωση ἕνα θαυμαστὸ γεγονὸς μὲ πρωταγωνιστὴ κάποιον ἐνάρετο ἄνθρωπο. Ἐπίσης εἶναι πρόθυμος γιὰ διευκολύνσεις καὶ ἐξυπηρετήσεις τῶν ἄλλων συνανθρώπων του, νὰ προσφέρει ὑλικὰ ἀγαθά, ὅταν μπορεῖ καὶ γενικὰ εἶναι ἄνθρωπος τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς ἔμπρακτης ἀγάπης. Συχνὰ στοχάζεται τὸν περὶ τῆς μελλούσης κρίσεως λόγο τοῦ Κυρίου μας, ὅπου οἱ ἄνθρωποι θὰ χωριστοῦν σὲ εὐλογημένους καὶ καταραμένους. Ἐπιθυμεῖ τὴν πρώτη κατηγορία καὶ προσ­παθεῖ νὰ δείχνει ἀγάπη στοὺς «ἐλάχιστους ἀδελφοὺς τοῦ Κυρίου» μὲ ἁπλὲς συγκεκριμένες πράξεις, ὅπως νὰ τρέφει τοὺς πεινασμένους, νὰ ποτίζει τοὺς διψασμένους, νὰ περιμαζεύει τοὺς ξένους, νὰ ντύνει τοὺς γυμνούς, νὰ ἐπισκέπτεται τοὺς ἀρρώστους, καὶ νὰ βλέπει καὶ νὰ παρηγορεῖ τοὺς φυλακισμένους.2

Πρεσβ. Διονύσιος Τάτσης

Σημειώσεις:

1. Ἁγίου Παϊσίου τοῦ ἁγιορείτου, Μοναχικὴ ἀφιέρωση, τόμος Α΄, Βασιλικὰ Θεσσαλονίκης 2024, σελ. 28. 2. Ματθ. κε΄ 31-46.

Ο.Τ