Έλληνας: Χθες και σήμερα ο ίδιος!

Αντί άλλου σχολίου στην σημερινή πολιτική πραγματικότητα, θα ήθελα να παραθέσω κάποιες σκέψεις, που αποτυπώθηκαν πριν από περίπου ενάμιση αιώνα δια στόματος του λογοτέχνη Εμμανουήλ Ροΐδη.

Πρωτίστως, όμως, οφείλω να διευκρινίσω πως δεν συμφωνώ καθόλου με την κοσμοθεωρία, τις προσωπικές επιλογές αλλά και τον τρόπο ζωής του συνονόματου συγγραφέα. Ωστόσο, αυτό δεν με εμποδίζει να επικροτήσω αποσπασματικά κάποιες σωστές παρατηρήσεις του, που δυστυχώς παραμένουν επίκαιρες μέχρι την εποχή μας.

Στο σατιρικό έντυπο "Ασμοδαίος", όπου έγραφε ο ίδιος και σκιτσογράφος ήταν ο Θέμος Άννινος, αναφέρει: «Ως οι Ινδοί εις φυλάς, ούτω και οι Έλληνες διαιρούνται εις τρεις κατηγορίας: α) Εις συμπολιτευομένους, ήτοι έχοντας κοχλιάριον να βυθίζωσιν εις την χύτραν του προϋπολογισμού. β) Εις αντιπολιτευομένους, ήτοι μη έχοντας κοχλιάριον και ζητούντας εν παντί τρόπω να λάβωσιν τοιούτον. γ) Εις εργαζομένους, ήτοι ούτε έχοντας κοχλιάριον ούτε ζητούντας, αλλ’ επιφορτισμένους να γεμίζωσι την χύτραν διά του ιδρώτος των». Στο ίδιο έντυπο είχε κάνει και την παρατήρηση: «Οι Άγγλοι έχουσι δύο βουλάς, την άνω και την κάτω, ημείς μίαν μόνην ανωκάτω». Βλέπετε να έχει αλλάξει κάτι από αυτά σήμερα;

Σε ανέκδοτο έργο του σχετικά με τους Έλληνες της εποχής του γράφει:
(α) «Η διάνοια του Έλληνος είναι αγρός, τον οποίον ούτος αφίνει ως επί το πολύ χέρσον, διότι γνωρίζει ότι η δαπάνη της καλλιεργείας δεν ήθελε καλυφθή υπό του προϊόντος συγκομιδής. Προς τι λ.χ. να κοπιάση τις όπως γείνη ελληνιστής, κινδυνεύων ν' αποθάνη της πείνης, ενώ γινόμενος κουμουνδουριστής δύναται ν' απολαύση τον επιούσιον άρτον του και έδραν εν τω Πανεπιστημίω;»
(β) «Κατά τας ημέρας των στηλιτικών ήκουσα ξένον, γηράσαντα παρ' ημίν, να εκφράζη την ακόλουθον γνώμην: "Έκαστος τόπος έχει την πληγήν του, η Αγγλία την ομίχλην, η Βλαχία την ακρίδα, η Αίγυπτος τας οφθαλμίας και η Ελλάς τους Έλληνας"».

Ο ορισμός του κόμματος κατά τον Ροΐδη ήταν ο εξής: «Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπό ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι». Μήπως σας είναι οικεία η περιγραφή που μόλις διαβάσατε;

Θα κλείσω αυτό το σταχυολόγημα με μια φράση από τα "Άπαντα" του, που εφαρμόζεται κατά κόρον στην εποχή μας, παρότι προσωπικά με βρίσκει παντελώς αντίθετο: «Το σκέπτεσθαι φρονίμως είναι πολλάκις συνώνυμον του μη σκέπτεσθαι».

Όποιος δεν σκέφτεται, υποβιβάζει τον εαυτό του από άνθρωπο σε άβουλο ον...

ΜΑΝΩΛΗΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ