Κατήχηση 5: Διαχρονικές εντολές

Δικαιοσύνη Β΄ (Διαχρονικές εντολές)

 

Οι Δέκα Εντολές του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη είναι σε κάποιο βαθμό (ικανοποιητικό ή μη) γνωστές στον ευρύτερο χριστιανικό κόσμο. Αυτό που είναι πολύ λιγότερο γνωστό είναι ότι ο Θεός, με τον μωσαϊκό Νόμο, έδωσε στους ανθρώπους εκατοντάδες εντολές, με το εξής δεδομένο: ορισμένες εντολές ήταν προσωρινές, για τους Εβραίους της προ Χριστού εποχής, ενώ άλλες ήταν αιώνιες και διαχρονικές.

Δηλαδή κάποιες εντολές της Πεντατεύχου είχαν χρήση ανάλογη με αυτήν που έχουν τα καλούπια και τα υποστυλώματα μιας οικοδομής, αρχικά είναι πολύτιμα για να γίνει ο σκελετός του τσιμέντου, αλλά έπειτα αφαιρούνται και καταργούνται. Γιατί, όμως, δόθηκαν προσωρινές εντολές; Διότι οι Εβραίοι ήταν πνευματικά ανώριμοι, μωρά παιδιά στο μυαλό, την εποχή του Μωυσή (14^ος αι. π.Χ.).

Αυτό φαίνεται ποικιλοτρόπως στην Παλαιά Διαθήκη, όπως στην περίπτωση όπου ο εβραϊκός λαός δεν είχε πρόβλημα να αρνηθεί τον αληθινό Θεό (Έξ. 32,8 και Ψλ. 105,19) και να πιστέψει ότι ο θεός είναι ένα χρυσό μοσχάρι! Γι’ αυτό ο Θεός κατεβαίνει στο χαμηλό επίπεδο των Ιουδαίων και τους δίνει και κάποιες εντολές, οι οποίες τότε ήταν χρήσιμες και αναγκαίες, αλλά σήμερα ίσως να φαίνονται παράλογες και να μας σκανδαλίζουν.

Συνεπώς υπάρχουν εντολές μόνο για εκείνη την εποχή, οι οποίες καταργούνται στην Καινή Διαθήκη, όπως ήταν η περιτομή ή οι θυσίες ζώων, και εντολές που διατηρούνται για πάντα και θα ισχύουν για κάθε εποχή. Αυτό το «ξεκαθάρισμα» μεταξύ των αιώνιων και προσωρινών εντολών γίνεται από τον ίδιο τον Μεσσία, με την περίφημη φράση «Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι» (Μτ. 5,17).

Η λέξη «πληρῶσαι» σημαίνει και να εκπληρώσει και να συμπληρώσει και να ολοκληρώσει το οικοδόμημα, το οποίο άρχισε να χτίζεται στην Παλαιά Διαθήκη και ολοκληρώνεται με την εμφάνιση του Μεσσία και της Εκκλησίας Του. Αφήνοντας, λοιπόν, τις προσωρινές εντολές θα δούμε κάποιες από τις αιώνιες εντολές, οι οποίες ισχύουν για κάθε Χριστιανό μέχρι σήμερα.

Η αξία των διαχρονικών εντολών επιβεβαιώνεται σε πολλά σημεία της Καινής Διαθήκης, καθώς βλέπουμε ότι ο ίδιος ο Κύριος τις επαναλαμβάνει, κάτι που μας ξεκαθαρίζει ότι ισχύουν και για μας, έστω και αν διατυπώθηκαν στα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Ας δούμε ένα παράδειγμα από τους πειρασμούς του Χριστού στην έρημο (Μτ. 4,1).

Ο Πονηρός χρησιμοποιεί φράσεις από την Παλαιά Διαθήκη, παρερμηνεύοντας το νόημά τους, για να παγιδέψει τον Κύριο. Αλλά ο Κύριος απαντά, χρησιμοποιώντας με τον σωστό τρόπο, τις εντολές από το Δευτερονόμιο, όπως «οὐκ ἐκπειράσεις Κύριον τὸν Θεόν σου» (Δευτ. 6,16), δηλαδή δεν θα κάνεις επικίνδυνες πράξεις, για να δοκιμάσεις αν θα σε σώσει ο Θεός.

Η πλειοψηφία των υπόλοιπων εντολών σχετίζονται με τις σχέσεις των ανθρώπων, συνθέτουν έναν κώδικα ηθικής και αξιοπρέπειας. Αλλά, όπως έχουμε προαναφέρει, κατά βάθος όλες οι εντολές αποσκοπούν στην εφαρμογή της αγάπης, να επικρατήσει η αγάπη σε όλους τους ανθρώπους, να σβήσει το άδικο από κάθε πτυχή της ζωής. Και για να γίνει αυτό, απαραίτητο είναι να ξεκινήσει η προσπάθεια από τα μικρά παιδιά, να διδαχθούν όλοι από μικροί τις εντολές του Θεού (Δευτ. 11,19).

Αυτό υποτίθεται ότι επιδιώκει και η Παιδεία σε κάθε χριστιανική χώρα, να διδάξει στα παιδιά την ηθική και τις εντολές του Θεού, εκτός από επιστημονικές γνώσεις. Αυτό υποτίθεται ότι επιδιώκει η Εκκλησία με τα κατηχητικά σχολεία. Αυτό υποτίθεται ότι πρέπει να κάνει κάθε Χριστιανός γονιός, ο οποίος ζητά από την Εκκλησία να του βαφτίσει το παιδί του.

Ωστόσο, στην πράξη αυτό το καθήκον, της κατά Χριστόν εκπαίδευσης και νουθεσίας, είτε τελείται ανεπαρκώς είτε δεν τελείται καν, για να μην πούμε ότι στην σύγχρονη Ελλάδα τα παιδιά μας διδάσκονται τις εντολές του Αντιχρίστου και όχι του Χριστού! Αν, αντιθέτως, δούμε τί γίνεται στις ισλαμικές χώρες και πώς εκεί τα παιδάκια διδάσκονται το Κοράνι, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχει μέγα χάσμα ανάμεσα στον ζήλο, που έχουν οι μωαμεθανοί για να διδάξουν το Ισλάμ στην νεολαία τους, και την αδιαφορία, που έχουμε εμείς για την χριστιανική παιδεία.

Έπειτα, βλέπουμε διάχυτη την πρόνοια του Θεού για τους αδύναμους ανθρώπους, τις ευπαθείς ομάδες. Ο μωσαϊκός Νόμος ζητά συνέχεια την προστασία και την φροντίδα των ορφανών (Έξ. 22,22 και Δευτ. 10,18), των χηρών (Ιακ. 1,27), των φτωχών, των δούλων, των αναπήρων, των προσηλύτων. Και ο Χριστός συμπληρώνει ότι όποιος πειράξει όλα αυτά τα μικρά και ευάλωτα πλάσματα του Θεού, θα ήταν καλύτερα να φουντάρει και να πνιγεί στην θάλασσα, «συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς εἰς τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης» (Μτ. 18,6), δηλαδή καλύτερα να αυτοκτονήσει κανείς παρά να πειράξει τον μικρό και αδύναμο άνθρωπο.

Ο Θεός δηλώνει ότι είναι προστάτης αυτών των μικρών (Ψλ. 67,6 και 145,9) και αλίμονο σε όποιον τολμήσει να πειράξει τα πλασματάκια αυτά (Μτ. 18,10), τα μωρά του κόσμου (Α΄ Κορ. 1,27)! Ομοίως, πρέπει και εμείς να μιμούμαστε τον Θεό και να αγκαλιάζουμε με αγάπη και στοργή κάθε αδύναμο συνάνθρωπο, τον «ελάχιστο» (Μτ. 25,40). Και εφόσον εμείς βοηθήσουμε τον ελάχιστο αδελφό μας, ο Θεός θα μας ανταμείψει με αγαθά επίγεια και επουράνια (Λκ. 14,13).

Μία από τις κατηγορίες των ελαχίστων είναι οι φτωχοί, οι ενδεείς, οι άνθρωποι οι οποίοι στερούνται τα αναγκαία για την ζωή αγαθά. Δεν είναι θέλημα Θεού να υπάρχουν φτωχοί, «οὐκ ἔσται ἐν σοὶ ἐνδεής» (Δευτ. 15,4). Αυτή η εντολή είναι ίσως το πιο ισχυρό κοινωνικό μήνυμα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Πολλοί το διατυμπάνισαν, λίγοι το εφάρμοσαν!

Μας κάνει εντύπωση ότι ο Κύριος δεν απαγορεύει, αντίστροφα, την ύπαρξη πλουσίων. Επιτρέπει ο Θεός να υπάρχουν πλούσιοι (όπως ήταν ο Ιώβ), αρκεί ο πλούτος να προέρχεται από την εργατικότητα και την ευστροφία του πλουσίου, όχι από απάτες και κλοπές. Αλλά οι πλούσιοι (ή έστω όσοι έχουν σχετικά καλή οικονομική κατάσταση) διατάζονται από τον Θεό να κάνουν συγκεκριμένες πράξεις ελεημοσύνης.

Ο Κύριος θεσπίζει την εντολή της Δεκάτης (Δευτ. 14,28), ένα είδος υποχρεωτικής φορολογίας των πλουσίων υπέρ των πτωχών. Κάθε τρία χρόνια οι Ισραηλίτες έπρεπε να συγκεντρώνουν το ένα δέκατο των εσόδων (εκείνης της χρονιάς) και να το προσφέρουν ως ελεημοσύνη. Παράλληλα, άλλη εντολή ορίζει ότι πρέπει να μη θερίζουν πλήρως, 100% το κτήμα τους, αλλά να αφήνουν λίγα σιτηρά (Δευτ. 24,20 και Λευιτ. 19,10) ή ελιές στα ελαιόδεντρα, για να απομένει κάτι για τους φτωχούς.

Η ελεημοσύνη, ασφαλώς, ισχύει και στην Καινή Διαθήκη. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ζητά όσοι έχουν πλεόνασμα σε ρούχα ή φαγητά, να το δίνουν σε όσους στερούνται «ὁ ἔχων δύο χιτῶνας μεταδότω τῷ μὴ ἔχοντι, καὶ ὁ ἔχων βρώματα ὁμοίως ποιείτω» (Λκ. 3,11). Το ίδιο ζητά ο Απόστολος Παύλος, παρακαλώντας τους Χριστιανούς που έχουν πλεόνασμα να δίνουν μερίδιο σε όσους έχουν έλλειμμα, ώστε τελικά να προκύπτει οικονομική ισότητα (Β΄ Κορ. 8,13).

Σε κάποιες περιπτώσεις στην αρχαία Εκκλησία είχε επιτευχθεί η τέλεια κοινοκτημοσύνη (Πράξ. 4,34), αλλά δυστυχώς αυτό στην πορεία του χρόνου επιβίωσε μόνο στα μοναστήρια, όπου ο Ηγούμενος της κάθε μονής απολαμβάνει τα ίδια αγαθά με τους υπόλοιπους μοναχούς της μονής (εφόσον τηρούνται οι κανόνες του μοναχισμού και δεν υπάρχουν εκτροπές!).

Οι Φαρισαίοι καμάρωναν και διαφήμιζαν ότι τηρούσαν απαρέγκλιτα την εντολή της Δεκάτης (Λκ. 18,12), μέχρι που έφταναν σε σημείο γελοιότητας, να προσφέρουν το ένα δέκατο από μικρά φυτά, δυόσμο, άνηθο, κύμινο (Μτ. 23,23 και Λκ. 11,42), δηλαδή μπορεί να έκοβαν κλαδιά από τα φυτά στις γλάστρες τους και να τα πρόσφεραν, για να δείξουν ότι είναι ελεήμονες!

Δηλαδή έκαναν ασήμαντες ελεημοσύνες (σαν να δίνουμε ψίχουλα σε έναν πεινασμένο) και ταυτόχρονα παραβίαζαν τις βαρύτερες εντολές του Θεού. Επίσης, φαρισαϊκή κατάσταση είναι και αυτό που ενίοτε γίνεται στις μέρες μας, όπου κάποιοι επιχειρηματίες μπορεί να κάνουν εμπόριο ναρκωτικών, να έχουν κάνει εγκλήματα, και μετά να πηγαίνουν να κάνουν δωρεές σε ναούς ή μοναστήρια!

Στα Ευαγγέλια βλέπουμε διαρκώς να στιγματίζεται και να καταδικάζεται η σκληρότητα των πλουσίων. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι οι φτωχοί έχουν δικαίωμα να γίνουν εγκληματίες, για να σταματήσει η οικονομική αδικία. Ο Θεός προστατεύει το δικαίωμα στην περιουσία, γι’ αυτό ορίζει στους φτωχούς να τρώνε αλλά να μην αρπάζουν (Δευτ. 23,25).

Συγκεκριμένα, επιτρέπει στον πεινασμένο να μπει σε ξένο χωράφι και να μαζέψει στάχυα με τα χέρια του, όχι όμως να θερίσει με δρεπάνι. Του επιτρέπει να μπει σε ξένο αμπέλι και να φάει σταφύλια, για να χορτάσει εκείνη την στιγμή, όχι όμως να τα βάλει σε αγγείο ή καλάθι και να τα πάρει μαζί του. 

Πόσο θλιβερό είναι να βλέπει κανείς αυτές τις υπέροχες οδηγίες στους Εβραίους να ποδοπατούνται από τους ίδιους τους σύγχρονους σιωνιστές Εβραίους, οι οποίοι έχτισαν τον καπιταλισμό (Ρότσιλντ) και τον κομμουνισμό (Μαρξ). Έβαλαν τους πλούσιους επιχειρηματίες και τραπεζίτες να στραγγαλίζουν τον φτωχό εργάτη, ενώ παρακίνησαν τον προλετάριο να στραφεί με αναίδεια και κακία εναντίον των ισχυρών και να τους ληστέψει ή να τους σκοτώσει.

Ο Θεός παρακινούσε τον δυνατό και τον αδύναμο να φερθούν σαν αδέλφια μεταξύ τους (Λευιτ. 25,43), ενώ ο Διάβολος τούς έβαλε να τυραννούν ο ένας τον άλλο!

Οι εντολές του Θεού, οι οποίες σχετίζονται με την διαχείριση του χρήματος, επεκτείνονται στα δάνεια και τα ενέχυρα (Έξ. 22,25 και Λευιτ. 25,36). Ζητά ο Θεός από τους δανειστές να μην πιέζουν αφόρητα αυτούς, στους οποίους δάνεισαν χρήματα. Επιπλέον, απαγορεύει να ζητούν τόκους, απαγορεύει την τοκογλυφία! Η μόνη περίπτωση, στην οποία επιτρέπεται η είσπραξη τόκων, είναι να δανείσει χρήματα ο Ισραηλίτης στον αλλόφυλο, στον ειδωλολάτρη (Δευτ. 23,21).

Περιορισμούς θέτει ο Θεός και στα ενέχυρα, δηλαδή αν κάποιο ενέχυρο είναι απαραίτητο για την ζωή του φτωχού, απαγορεύεται ο πλούσιος να το κρατήσει πάνω από μία μέρα (Δευτ. 24,12). Γενικότερα, ο Θεός παρακινεί τους πλούσιους Εβραίους να μην είναι «σφιχτοχέρηδες» (Δευτ. 15,7), να μην «τσιγκουνεύονται» (Δευτ. 15,10), αλλά να δανείζουν όσο το δυνατόν περισσότερο τους φτωχούς συμπατριώτες τους.

Και ο Θεός, από την πλευρά Του, υπόσχεται ότι θα ευλογήσει τους γενναιόδωρους, τους ελεήμονες. Ο Κύριος δεν είναι αχάριστος, δεν ξεχνά την καλή πράξη που κάνουμε, «Μακάριος ὁ συνιῶν ἐπὶ πτωχὸν καὶ πένητα· ἐν ἡμέρᾳ πονηρᾷ ρύσεται αὐτὸν ὁ Κύριος» (Ψλ. 40,2) και «δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν, κατὰ δὲ τὸ δόμα αὐτοῦ ἀνταποδοθήσεται αὐτῷ» (Παρ. 19,17).

Σε άλλες περιπτώσεις η δικαιοσύνη εκδηλώνεται με την επαγγελματική ευσυνειδησία και τιμιότητα. Κάθε επαγγελματίας πρέπει να είναι σωστός στην δουλειά του, είτε για να μη συμβεί ατύχημα είτε για να μη γίνει αδικία. Φέρ’ ειπείν, οι μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες οφείλουν σε κάθε νέο σπίτι να κατασκευάζουν κάγκελα στην ταράτσα, στηθαίο, ώστε να μην κινδυνεύει να πέσει κανείς από ψηλά (Δευτ. 22,8).

Στην αρχαιότητα (αλλά και στην νεότερη εποχή) υπήρχε ο θεσμός της δουλείας. Ο Νόμος του Θεού προστατεύει και τους δούλους από την αδικία ή την κακοποίηση, καθώς οι Εβραίοι απαγορεύεται να «θλίβουν» τους δούλους τους (Δευτ. 23,16). Το ίδιο ισχύει για τους προσηλύτους, δηλαδή τους ξένους, τους ειδωλολάτρες που ζούσαν προσωρινά ή μόνιμα στο κράτος του Ισραήλ.

Η εντολή «προσήλυτον οὐ κακώσετε οὐδὲ μὴ θλίψητε αὐτόν» (Έξ. 22,21) φαινομενικά έρχεται σε αντίθεση με την προηγούμενη φράση, όπου ο Θεός επιτρέπει να ζητά τόκο ο Εβραίος δανειστής από τον αλλόφυλο, τον μη Ιουδαίο. Ο λαός του Ισραήλ, στην Παλαιά Διαθήκη, είναι περιούσιος και «ὑπεράνω πάντων τῶν ἐθνῶν» (Δευτ. 26,19). Αυτή η διάκριση μεταξύ Εβραίων και Εθνών (goyim) έχει προκαλέσει τόνους παρεξηγήσεων!

Οι Ισραηλίτες ήταν πράγματι ανώτεροι, σε σχέση με κάθε άλλο έθνος, γιατί γνώριζαν τον αληθινό Θεό και μετέφεραν την διδασκαλία Του. Τα άλλα έθνη ήταν κατώτερα, γιατί λάτρευαν δαίμονες. Εδώ, ασφαλώς, αναφερόμαστε στους Ισραηλίτες που παρέμεναν πιστοί στον Γιαχβέχ, όχι σε αυτούς που πρόδιδαν τον Θεό και λάτρευαν τα είδωλα (Ιερ. 2,11). Συνεπώς έχουμε θρησκευτική ανωτερότητα, όχι όμως φυλετική ή βιολογική, αφού όλοι καταγόμαστε από τον Αδάμ και την Εύα.

Στην μεσαιωνική εποχή διάφοροι καμπαλιστές Ραβίνοι, φορείς του εβραϊκού αποκρυφισμού, άρχισαν να διδάσκουν ότι μόνο οι Εβραίοι είναι απόγονοι του Αδάμ, ενώ τα υπόλοιπα έθνη είναι εξελιγμένα (ανθρωπόμορφα) ζώα. Αυτή η απίστευτα ρατσιστική θεωρία επηρέασε τον σύγχρονο Σιωνισμό, αλλά έγινε και πρότυπο για τον ναζιστικό ρατσισμό (Αριοσοφία).  

Ασφαλώς, η Αγία Γραφή δεν διδάσκει τέτοιες παρανοϊκές θεωρίες. Ο Θεός προσπαθεί να προστατέψει την ακεραιότητα του Ισραήλ, ως έθνους, για να μην αναμιχθεί με τους γύρω ειδωλολάτρες και επηρεαστεί από την δαιμονολατρεία. Όχι από ρατσιστική διάθεση. Ο Εβραίος είναι ανώτερος θρησκευτικά, αλλά ταυτόχρονα οφείλει να αγαπά και να σέβεται τον αλλοδαπό, τον προσήλυτο της χώρας του.

Αντίστοιχα, στην εποχή μας, πρέπει να αντισταθούμε στην ολέθρια και ανεξέλεγκτη μετανάστευση των μουσουλμάνων στις ευρωπαϊκές χώρες, η οποία είναι μέρος οργανωμένου σχεδίου συγκεκριμένων Σιωνιστών (Open Society Foundation). Θα προστατέψουμε την πίστη μας και το έθνος μας από την παράνομη μετανάστευση, αλλά αν κάποιος αλλόθρησκος βρεθεί στην χώρα μας και είναι άνθρωπος με σεβασμό (επιθυμεί να εργαστεί τίμια και όχι να βλάψει την χώρα φιλοξενίας του), τότε και εμείς πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε σαν προσήλυτο και όχι σαν εχθρό.

Η αγάπη για τον γείτονα ή και τον εχθρό εκδηλώνεται με την παρακάτω εντολή: «ἐὰν δὲ συναντήσῃς τῷ βοΐ τοῦ ἐχθροῦ σου ἢ τῷ ὑποζυγίῳ αὐτοῦ πλανωμένοις, ἀποστρέψας ἀποδώσεις αὐτῷ» (Έξ. 23,4). Ή αν δεις το ζώο του εχθρού σου πεσμένο από το βάρος του φορτίου, θα πας να βοηθήσεις να σηκωθεί το ζώο, δεν θα προσπεράσεις αδιάφορα (Δευτ. 22,4). Εδώ η έμπρακτη αγάπη προς τον συγχωριανό απλώνεται και στα ζώα, υποδεικνύει την αγάπη που πρέπει να έχουμε και προς τα ζώα (προσοχή, αγάπη στα ζώα, όχι μανία και λατρεία!).

Οι σχέσεις των συγχωριανών ρυθμίζονται και με την εντολή για τα όρια των κτημάτων «Ἐπικατάρατος ὁ μετατιθεὶς ὅρια τοῦ πλησίον» (Δευτ. 27,17). Πόσες παρεξηγήσεις έχουν γίνει στα χωριά της επαρχίας για λίγα μέτρα γης, όπου ο ένας θέλει να φάει κάποιο κομμάτι από το χωράφι του άλλου. Μέχρι και βεντέτες ή φόνοι γίνονται, από ανθρώπους εγωιστές και μικρόψυχους.

Αλλά ακόμη και αν έχει γίνει κάποια αδικία, ο Θεός καλεί τους αμαρτωλούς να επανορθώσουν, αν κάποιος έκλεψε, να επιστρέψει τα κλεμμένα (Λευιτ. 5,23). Μετάνοια και διόρθωση βίου! Οι αδικίες απαγορεύονται και στις σχέσεις εργοδότη και εργάτη. Δεν επιτρέπεται το αφεντικό να δώσει λιγότερο μισθό στον υπάλληλο (Δευτ. 24,14) ή να καθυστερήσει την μισθοδοσία.

Πριν δύσει ο ήλιος, αυθημερόν, πρέπει ο εργοδότης να πληρώσει τον εργάτη, για να μην πάει σπίτι του νηστικός. Πόσοι επιχειρηματίες σκέφτονται κάτι τέτοιο για τους φτωχούς υπαλλήλους τους; Η εύκολη λύση είναι να σκεφτούν ότι πληρώνουν όταν και όσο ορίζει η νομοθεσία του κράτους. Για την νομοθεσία του Θεού, όμως, τί έχουν να πουν;

Η τιμιότητα στα επαγγέλματα επιβάλλεται και με τον κανόνα «Οὐκ ἔσται σοι ἐν τῷ μαρσίππῳ στάθμιον καὶ στάθμιον, μέγα ἢ μικρόν· οὐκ ἔσται ἐν τῇ οἰκίᾳ σου μέτρον καὶ μέτρον, μέγα ἢ μικρόν· στάθμιον ἀληθινὸν καὶ δίκαιον ἔσται σοι» (Δευτ. 25,13-15 και Λευιτ. 19,35). Δυστυχώς, όπως βλέπουμε στον προφήτη Ησαΐα (1,22), μέχρι και οι ταβερνιάρηδες νόθευαν το κρασί, για να κλέψουν τους πελάτες τους «οἱ κάπηλοί σου μίσγουσι τὸν οἶνον ὕδατι»!

Μια άλλη κοινωνική πληγή, την οποία θέλει ο Κύριος να θεραπεύσει, είναι η συκοφαντία, «οὐ συκοφαντήσει ἕκαστος τὸν πλησίον» (Λευιτ. 19,11). Επιτρέπεται να ελέγξεις τον αδελφό σου (Λευιτ. 19,11), όταν αμαρτάνει, χωρίς να τον μισήσεις: «Εὰν δὲ ἁμαρτήσῃ εἰς σὲ ὁ ἀδελφός σου, ὕπαγε καὶ ἔλεγξον αὐτὸν μεταξὺ σοῦ καὶ αὐτοῦ μόνου» (Μτ. 18,15).

Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός επέτρεψε τον όρκο, με την προϋπόθεση ότι δεν θα συνοδεύεται η ορκωμοσία από αδικία ή βεβήλωση (Λευιτ. 19,12). Ωστόσο, στην Καινή Διαθήκη ο Θεός ζητά να σταματήσουν να ορκίζονται οι άνθρωποι (Μτ. 5,34 και Ιακ. 5,12). Δυστυχώς, στην νεότερη Ελλάδα, από την Βαυαροκρατία και έπειτα, μας επέβαλαν σχεδόν παντού να ορκιζόμαστε, στα πανεπιστήμια, στα δικαστήρια, στον στρατό, με αποτέλεσμα σε κάθε πτυχή του δημόσιου βίου να παραβιάζεται η εντολή του Θεού.

Ασφαλώς, οι εντολές του μωσαϊκού Νόμου δεν εξαντλούνται εδώ με όσα αναφέραμε. Υπάρχουν και πολλά άλλα θέματα που απαγορεύονται, όπως ο εμπρησμός (Έξ. 22,6), η βιαιοπραγία (Λευιτ. 19,18 και Δευτ. 27,24), τα σαρκικά αμαρτήματα και ο αποκρυφισμός (τα οποία θα εξετάσουμε σε ξεχωριστές ενότητες).

Μέχρι και ο σεβασμός προς τον άνθρωπο με αναπηρία νομοθετείται και ταυτόχρονα τιμωρείται κάθε ενέργεια χλευασμού και εμπαιγμού του ανάπηρου αδελφού μας (Λευιτ. 19,14 και Δευτ. 27,18). Άραγε το νεοελληνικό κράτος στηρίζει, όσο θα μπορούσε, τους σημερινούς ανθρώπους με αναπηρία; Άραγε στα σχολεία διδάσκονται τα παιδιά να σέβονται και να βοηθούν τους συμμαθητές τους, οι οποίοι έχουν αναπηρίες, χαμηλή νοημοσύνη, ψυχολογικά προβλήματα, δυσλεξία κλπ; Ὁ νοῶν νοείτω!

Οπωσδήποτε, η παράθεση όλων αυτών των κανόνων δεν αποσκοπεί στο να συνθέσουμε ένα εγχειρίδιο χριστιανικού ποινικού κώδικα! Το ζητούμενο των εντολών του Θεού δεν είναι να νιώθει ο Χριστιανός ότι ο Θεός είναι ο πανίσχυρος νομοθέτης και δικαστής, O οποίος βάζει ατέλειωτους νόμους στην ζωή μας, για να μας καταπιέζει και τελικά να μας τιμωρήσει.

Οι νόμοι του Θεού είναι η εφαρμογή της αγάπης, η οποία κάποτε κυριαρχούσε στον Παράδεισο. Ο Χριστός θέλει να τηρούμε τις εντολές Του για να ξαναζήσουμε αυτό που ίσχυε στον Παράδεισο, όχι για να γίνει η ζωή μας κόλαση, γεμάτη ενοχές και συμπλέγματα. Τελικός σκοπός είναι να γραφτεί ο νόμος του Θεού στις καρδιές και τις συνειδήσεις των ανθρώπων, «διδοὺς νόμους μου εἰς τὴν διάνοιαν αὐτῶν, καὶ ἐπὶ καρδίας αὐτῶν ἐπιγράψω αὐτούς» (Ιερ. και Εβρ. 8,10), ο άνθρωπος να λαχταρά το θέλημα του Θεού, όχι να τρέμει την τιμωρία.

Αυτό βιώνουν όσοι αγάπησαν πραγματικά τον Θεό, τύπωσαν τον θεϊκό νόμο στις καρδιές τους, «ἐν πλαξὶ καρδίαις σαρκίναις» (Β΄ Κορ. 3,3). Οι θεϊκές εντολές κυριεύουν την ψυχή του ανθρώπου, «Ὡς ἠγάπησα τὸν νόμον σου, Κύριε· ὅλην τὴν ἡμέραν μελέτη μού ἐστιν» (Ψλ. 118,97), ο νόμος γίνεται τμήμα του θείου έρωτα, γίνεται πόθος, πείνα και δίψα «Μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται» (Μτ. 5,6).

Πατήρ Διονύσιος Κατσούλης

Εφημέριος Ι.Ν. Αγίας Παρασκευής Ν. Σμύρνης

https://www.youtube.com/watch?v=xDPEobplZvs