ΜΙΑ ΑΝΑΠΑΝΤΕΧΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΝΔΡΗ 

Πρωί πρωί ξεκίνησα να ανηφορίζω την Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Καιρός υπέροχος ηλιόλουστος, με αρμονικές φωτεινές γραμμές, κάνοντας όλο το Αττικό τοπίο θεσπέσιο έργο, που και ο ίδιος ο Αγάθαρχος ο Σάμιος, ο μεγάλος ζωγράφος της αρχαιότητας θα ζήλευε.

Ανέβηκα γοργά τον πλακόστρωτο δρόμο και έστριψα αριστερά προς τον Άγιο Δημήτριο τον Λουμπαρδιάρη με σκοπό να ανέβω προς το μνημείο του Φιλοπάππου. Το καθημερινό ραντεβού με την ιστορική μνήμη σε λίγο θα ήταν γεγονός. Πριν καν όμως πάρω το ανηφορικό μονοπάτι ακούω μια απαλή και ευγενική φωνή να με καλεί κοντά της:

-Προκόπιε κόπιασε προς τα εδώ.

Kαι με ένα ανάλαφρο περπάτημα η φιγούρα προχώρησε προς τις φυλακές του Σωκράτους.

-Έλα Χριστέ και Παναγιά μουρμούρισα. 

Ποιος είναι αυτός που με φώναξε και μάλιστα με το μικρό μου;

Η περιέργεια μου αυξήθηκε κατακόρυφα και με μια δρασκελιά άλλαξα την πορεία μου προς το μέρος του. Έφθασα στις φυλακές παρατηρώντας πως η σιδερένια πόρτα ήταν ανοικτή, μα ο άγνωστος άνδρας πουθενά! Ατένισα προς το μονοπάτι. Τίποτα... Κίνησα να φύγω όταν ακούστηκε η ίδια φωνή:

-Προκόπιε κόπιασε στο «σπιτικό» μου.

Έκπληκτος γύρισα προς το κελί και τι να δω: Άνδρα ντυμένο με λευκό ιμάτιο, άσχημο μα με ιλαρό και ευγενικό πρόσωπο λουσμένο από σεμνότητα.

– Με ξέρετε; Ποιος είστε;

τον ρώτησα αποσβολωμένος μην μπορώντας να κρύψω την αναπάντεχη έκπληξή μου και περιέργεια.

-Ο Σωκράτης Προκόπιε, ο Σωκράτης.Έλα κάθισε, είπε δείχνοντάς μου ένα θρονί σκαλισμένο πάνω στην πέτρα.

Η διαδοχή των συναισθημάτων τώρα έγινε πιο περίπλοκη. Από την αρχική έκπληξη τώρα πέρασε στην περιέργεια.

 -Ο Σωκράτης;!!

Πλάκα κάνεις! Δεν είμαστε καλά! Ποιος είσαι άνθρωπε μου και τι ζητάς από μένα;

-Κάθισε Προκόπιε, σε παρακαλώ θέλω να συζητήσουμε, όπως συνήθιζα από τα νεανικά μου χρόνια, δεν διάβασες για μένα από τον μαθητή μου τον Πλάτωνα; Δεν διάβασες πως ότι έκανα το έκανα από αγάπη για την πόλη μου, πιστός στους νόμους της, αλλά και με αγνή φιλοσοφική διάθεση έρευνας;

-Διάβασα, ψέλλισα με φοβερή αμηχανία, αλλά παίρνοντας και θάρρος από το μειλίχιο παρουσιαστικό του ρώτησα:

-Αν είσαστε ο Σωκράτης πως βρεθήκατε εδώ;

-Ησύχασε.  Πολλές φορές όταν συντελείται μια γενοκτονία μνήμης, όπως στις μέρες σας, επιτρέπει ο Θεός να συνομιλούμε μαζί με τους κοινούς θνητούς. Αν και όλες οι εποχές διαχρονικά έχουν τα προβλήματα, τις δυσκολίες τους, τις ιδιαιτερότητες τους, τις ομοιότητες, αλλά και τις λύσεις τους, αρκεί εμείς να μπορούμε να ανταποκριθούμε σωστά με σεμνότητα και γνώση στην πηγή των προβλημάτων.

Να, και εμείς στην εποχή μας είχαμε μεγάλο θέμα με την χαλάρωση των αξιών. Οι νέοι παραστράτησαν από την αρετή, δίχως και εμείς να αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες τους, να τους δίνουμε σωστή κατεύθυνση, σωστή πορεία. Έτσι, όπως η ίδια η φύση, που όταν βλέπει κενό το καταλαμβάνει, έτσι και τότε το κενό αυτό το κατέλαβαν οι Σοφιστές.

Στην αρχή η ανάγκη  όρισε να ασχολούνται με τα ανθρώπινα προβλήματα και απέβλεπαν σε πολιτική και ρητορική δραστηριότητα. Πολύ σωστά μέχρις εδώ, μετά όμως «εισήγαγαν καινά δαιμόνια.» Οι αρετές άρχισαν να ξεφτίζουν μπρος στη σκοπιμότητα και τον καιροσκοπισμό.

-Δεν είναι Προκόπιε και σήμερα τα πράγματα έτσι;

Έκπληκτος άλλα και αρκετά πιο θαρραλέος απάντησα:

–Ναι, έχετε δίκιο.

Ο Σωκράτης σκεφτικός συνέχισε:

-Η πολιτική στις μέρες μας άρχισε να μεταβάλλεται από την ανιδιοτέλεια στην ιδιοτέλεια. Η σεμνότητα και η ευγένεια σε σκληρότητα και ύβρη, και η αγάπη για τον συνάνθρωπο ρητορικά λόγια, δίχως να βγαίνουν από την καρδιά. Έτσι, η αγάπη για τους νόμους ψυχράθηκε, η άμιλλα που δημιουργούσε την αρετή άρχισε να παραχωρεί τη θέση της στην ζήλια και αυτή με τη σειρά της στην κακία!

-Δεν είναι Προκόπιε και σήμερα τα πράγματα έτσι;

Κούνησα  συμφωνώντας το κεφάλι μου, δεν ήθελα με τα λόγια μου να μολύνω την ιερή αυτή στιγμή. Ρουφούσα την κάθε λέξη, την κάθε πρόταση με ένα μυσταγωγικό τρόπο ακούγοντας τη συνέχεια.

-Η ανθρώπινη ψυχή Προκόπιε πρέπει πάντα να γίνεται αντικείμενο φροντίδας από τους Φιλοσόφους σας, σε οποιοδήποτε επίπεδο. Η μελέτη των ανθρώπων προϋποθέτει μια γενική γνώση του βάθους και του πλάτους της ανθρώπινης προσωπικότητος. Βέβαια, ο άνθρωπος συνηθίζει να ρέπει προς το κακό, αλλά και με ράθυμη φορά προς το αγαθό. Εδώ Προκόπιε χρειάζεται σοφία και σύνεση. Και όπως ο κυβερνήτης μιας τριήρεως στρέφει πλάγια το τιμόνι, για να μην πάει κόντρα στον καιρό, έτσι και ο συνετός διδάσκαλος πρέπει να ψυχανεμίζεται τις ανάγκες της κοινωνίας και να ποιεί το αγαθόν και ύψιστον προς όφελος της κοινωνίας, του κράτους, των θεόσταλτων θεσμών και την τήρηση των νόμων.

-Υπάρχει άραγε ελπίδα σήμερα Δάσκαλε;

-Κοίταξε, όσο υπάρχει Θεός υπάρχει και ελπίδα. Μια φορά ένας σοφιστής δοκίμασε την σοφία ενός φιλοσόφου. Τον ρώτησε: "Ποια είναι η πιο πιστή σύντροφος του ανθρώπου;" Κι εκείνος απάντησε: "Η ελπίδα. Ακόμα κι αν όλα τ' άλλα χαθούν, αυτή μένει πάντα πιστή στον άνθρωπο."

-Να θυμάσαι πίστις, ελπίδα και συνεχής παρατήρηση της εσωτερικής μας κατάστασης. Η ζωή δεν έχει μυστικά, αλλά μόνο αλήθεια, που για να την γνωρίσεις πρέπει να σταθείς γενναία μπροστά της.

Ο δάσκαλος είχε πια σηκωθεί με χτύπησε απαλά στον ώμο  δείχνοντας μου με περισσή ευγένεια πως ο χρόνος είχε τελειώσει, οπότε και με ξεπροβόδισε στο μονοπάτι.

Και πάντα να  θυμάσαι: 

«Αι μέν ηδοναί θνηταί, αι δε αρεταί αθάνατοι» .

Με χαιρέτησε και χάθηκε στο βάθος του κελιού του.

Δεν τον έβλεπα πλέον. Ο δικός μου χρόνος άρχιζε τώρα. Η ζωή απλωνόταν μπροστά μου, την έβλεπα πια με διαφορετική αντίληψη.

Κοίταξα τον καταγάλανο ουρανό ευχαριστώντας το Θεό που με αξίωσε να βιώσω μια τέτοια εμπειρία. Γαλήνεψα μέσα μου και κατηφόρισα χαρούμενος προς το πλακόστρωτο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου.

Ήμουν ελεύθερος.-

 Ιωάννης Κανδρής για το ιστολόγιο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΑΥΣ

Πηγή: Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ιωάννου Κανδρή «Παρακαταθήκες»