Μια πρώτη επαφή με διαφορετικές μορφές Μαθησιακών Δυσκολιών

    Πολλοί γονείς κατά την διάρκεια των πρώτων χρόνων στο σχολείο έρχονται αντιμέτωποι με κάποια μορφή μαθησιακής δυσκολίας .Στο άκουσμα και μόνο μπορεί να τρομοκρατηθούν  αφού πρόκειται για κάτι άγνωστο και φαντάζει ανίκητο και ανυπέρβλητο . Σε αυτό το άρθρο θα σας ενημερώσω  συνοπτικά  για αυτές τις μορφές μαθησιακών δυσκολιών και σε επόμενα άρθρα θα τα αναλύσω περισσότερο ώστε να σας καθοδηγήσω για την αντιμετώπιση  οποιασδήποτε δυσκολίας αντιμετωπίζει το δικό σας παιδάκι. Ο όρος «μαθησιακές δυσκολίες» χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα σύνολο διαταραχών που μειώνουν την ικανότητα ενός ατόμου να επικοινωνήσει ή να μάθει. Πρόκειται για ένα πολυσυλλεκτικό όρο που μπορεί να αναφέρεται σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, όπως: δυσκολίες αντίληψης, εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, αυτισμό, δυσλεξία, αναπτυξιακή αφασία κ.α.

1) Μία από τις γνωστότερες είναι η ΔΥΣΛΕΞΙΑ

Ο όρος  "δυσλεξία " προέρχεται από τη σύνθεση  του μορίου " δύς " που υποδηλώνει δυσκολία και τη λέξη " λόγος"   που στα Αρχαία Ελληνικά σημαίνει  " η λέξη " .Οπότε ο όρος "δυσλεξία" αναφέρεται σε "δυσκολία με λέξεις'. Κάποιο δυσλεκτικό παιδί παρουσιάζει τα εξής  κοινά χαρακτηριστικά : 

• Στην ανάγνωση παραλείπει ,αντικαθιστά (α-ο,β-θ,θ-φ,γ-λ ...) και αντιστρέφει γράμματα         (πχ. α-ω) ,συλλαβές ή και ολόκληρες λέξεις  μη μπορώντας από μόνο του να διορθώσει τα λάθη του.Επίσης η  ανάγνωση του δεν έχει ροή και νόημα .Διαβάζει αργά,διστακτικά,συλλαβιστά ,παρατονίζει και δεν δίνει βάση στη στίξη.

• Αντιστρέφει γράμματα ή αριθμούς (π.χ.9 αντί για 6)
• 'Εχει δυσκολία στην κατανόηση της διαδοχής και του χρόνου(ώρες, ημέρες ...)
• Μπερδεύει το αριστερό με το δεξί 
• Δεν θυμάται την προπαίδεια όσο και αν την έχει μελετήσει 
• Μπορεί να απαντήσει προφορικά σε ερωτήσεις αλλά του είναι δύσκολο ή ακατόρθωτο να το κάνει και γραπτά .
• Κάνει αρκετά ορθογραφικά λάθη

Υπάρχουν πολλά ακόμα χαρακτηριστικά που  διαφέρουν όμως  από δυσλεκτικό σε δυσλεκτικό  γιατί  έχει να κάνει με την  βαθμίδα προβλήματος του κάθε παιδιού. Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι ένα παιδί που είναι δυσλεκτικό στην μητρική του γλώσσα δεν σημαίνει ότι το ίδιο θα συμβεί και στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας μιας και άλλο μέρος του εγκεφάλου είναι υπεύθυνο για την εκμάθηση αυτής . 

2) Δυσκολίες μαθηματικού λόγου. 

Το παιδί έχει πρόβλημα στην αναγνώριση αριθμών και μαθηματικών συμβόλων,στην απομνημόνευση της προπαίδειας, στην κατανόηση αφηρημένων μαθηματικών εννοιών και στην επίλυση μαθηματικών προβλημάτων. Όπως και στην περίπτωση της προηγούμενης κατηγορίας (δυσκολίες γραπτού λόγου), πρόκειται για μορφές μαθησιακής δυσκολίας που, για προφανείς μάλλον λόγους, τις περισσότερες φορές ανιχνεύονται μετά την ένταξη του ατόμου στην εκπαιδευτική διαδικασία.Μπορεί ένα δυσλεκτικό παιδί να αντιμετωπίζει και προβλήματα μαθηματικού λόγου οπότε κατανοούμε οτι η 1 και 2 μαθησιακή δυσκολία μπορούν να συνυπάρχουν.

3) ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής) ή Υπερκινητικότητα: 

 Η διαταραχή αυτή εμφανίζεται κυρίως στα πρωτότοκα παιδιά, καθώς και σε εκείνα με γονείς υπερκινητικούς, αλκοολικούς ή με άλλες διαταραχές. Τα βασικά χαρακτηριστικά ενός παιδιού με αυτή τη διαταραχή είναι η υπερκινητικότητα, που μπορεί να την παρουσιάζει και κατά τη διάρκεια του ύπνου, η παρορμητικότητα, που το ωθεί να αντιδρά εκρηκτικά, και η ελλειμματική προσοχή, δηλαδή η αδυναμία να παραμείνει συγκεντρωμένο σε κάτι για πολλή ώρα. Το υπερκινητικό παιδί συχνά δεν ολοκληρώνει τις εργασίες που ξεκινάει , ενώ συνήθως έχει δυσκολία συγκέντρωσης για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια δραστηριότητα με αποτέλεσμα π.χ ακόμα και μέσα στην τάξη να σηκώνεται να κάνει φασαρία ή να ασχολείται με αντικείμενα. Στο παιχνίδι δεν μπορεί να ακολουθήσει τους κανόνες ,αφαιρείται ,δείχνει να αποστασιοποιείται,με εξαίρεση όταν κάποιο παιχνίδι το αγαπάει πολύ, ιδιαίτερα παιχνίδια στον υπολογιστή. 

4)Νοητική Υστέρηση

Εδώ μπαίνουμε σε δύσκολα μονοπάτια των μαθησιακών δυσκολιών .

Η Νοητική Υστέρηση είναι μια παθολογική κατάσταση που έχει τις ρίζες της από την περίοδο της σύλληψης. Ένα παιδί με νοητική υστέρηση χαρακτηρίζεται από νοητική ικανότητα μικρότερη από τον μέσο όρο των παιδιών της ίδια ηλικίας. Δεν μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί σε περιβάλλον όπως το νηπιαγωγείο και αργότερα στο σχολείο  . Δυσκολεύεται κινητικά να εκτελέσει εντολές σε ένα παιχνίδι ,να ακολουθήσει κανόνες ,να επεξεργαστεί πληροφορίες με την ίδια ταχύτητα με τα παιδιά της ηλικίας του, έχει φτωχό λεξιλόγιο. Έχει δυσκολία να προσανατολιστεί σε ένα χώρο πχ. πάνω-κάτω.Αδυνατούν να ταξινομήσουν εικόνες να βρουν ομοιότητες  και διαφορές  Αυτό βέβαια έχει να κάνει με την βαθμίδα του προβλήματος του δηλ. αν έχει ελαφριά,μέτρια,σοβαρή ή βαριά νοητική Υστέρηση.Τα παιδιά με την ελαφριά και μέτρια Υστέρηση είναι αυτά που θα μπορέσουν να ενταχθούν στην κοινωνία να εργαστούν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα αρκεί να έχουν την κατάλληλη βοήθεια και καθοδήγηση .

Τέλος το σύνδρομο 

5) Asperger

που τείνει να θεωρείται ένα είδος αυτισμού χαρακτηρίζεται από σημαντικές δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στη λεκτική επικοινωνία , ενώ παράλληλα εκδηλώνεται με περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και ενδιαφέροντα. Διαφέρει από τις άλλες διαταραχές του φάσματος του αυτισμού καθώς υπάρχει σχετική διατήρηση της γλωσσικής και γνωστικής ανάπτυξης . Συνήθως τα παιδιά παρουσιάζουν απομάκρυνση από τα ομαδικά παιχνίδια ,έχουν εκρήξεις  θυμού χωρίς κάποια αιτία , προσκολλώνται σε αντικείμενα και τα επεξεργάζονται για αρκετή ώρα χωρίς να αντιλαμβάνονται τι γίνεται γύρω τους . 

Σήμερα πιστεύω ότι κατάφερα να σας ενημερώσω έστω και λίγο γι αυτό το μεγάλο θέμα των μαθησιακών δυσκολιών και ελπίζω να κατανοήσουμε όλοι ότι κάθε παιδάκι είναι ξεχωριστό και ικανό να καταφέρει τα πάντα όταν οι γονείς είναι δίπλα του και το στηρίζουν και το βοηθούν αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τους κατάλληλους ειδικούς και τη σωστή καθοδήγηση . 

Μαριλένα Κ.