στός στην έρευνα και τη μεγάλη του αγάπη, τη νευροχειρουργική, ο Ευρυβιάδης Μπαϊραμίδης θα συνεχίσει να ασχολείται με το τελειότερο όργανο που δώρισε, όπως λέει, ο Θεός στον άνθρωπο, τον εγκέφαλο. Μόνο που αυτήν τη φορά θα βρίσκεται μακριά από το Νοσοκομείο Μυτιλήνης, καθώς η σύμβασή του λήγει τον ερχόμενο Νοέμβριο και ο ίδιος σκέφτεται να συνεχίσει την καριέρα του στο Νοσοκομείο τού Κορνέλι στη Νέα Υόρκη. Μόνος λόγος για να παραμείνει στη Μυτιλήνη θα ήταν η δημιουργία Νευροχειρουργικής Κλινικής στο Νοσοκομείο, ωστόσο κάτι τέτοιο είναι δύσκολο και οι όποιες ελπίδες που υπήρχαν μετά από συνεχόμενη εργασία, εξανεμίστηκαν μέσα σε μία νύχτα μετά το περιστατικό με το Γρηγόρη Παπαγιάννη.
Μιλώντας στο «Ε», τόνισε ότι θα συνεχίσει να βρίσκεται στην υπηρεσία του ανθρώπου και με τη βοήθεια του Θεού θα προσπαθεί να σώζει ζωές. Σκέφτεται να ασχοληθεί με το γλοιοβλάστωμα, μια θανατηφόρα μορφή καρκίνου του εγκεφάλου.
Κάνοντας μία σύντομη αναφορά στο βιογραφικό του 37χρονου Ευρυβιάδη Μπαϊραμίδη, πρέπει να πούμε ότι ξεκίνησε τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, έκανε το αγροτικό του στη Σκιάθο, στη συνέχεια απέκτησε την ειδικότητά του στον «Ευαγγελισμό». Ακολούθησε το Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», όπου ο κ. Μπαϊραμίδης ασχολήθηκε με την παιδιατρική νευροχειρουργική. Βέβαια δεν έλειψαν οι μετεκπαιδεύσεις στο εξωτερικό, για τα οποία απαιτούνταν τόσο χρόνος όσο και χρήμα, γιατί η νευροχειρουργική, όπως λέει ο κ. Μπαϊραμίδης, είναι κάτι το πολυσύνθετο, για το οποίο ένας άνθρωπος πρέπει να αφιερωθεί ολοκληρωτικά αν θέλει να πετύχει.
Το Νοέμβριο του 2011 ήρθε με σύμβαση ενός χρόνου στη Χειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου Μυτιλήνης, σύμβαση η οποία ανανεώθηκε για ακόμη ένα έτος. Θα ήταν παράληψη να μην αναφέρουμε ότι κατά την περίοδο που υπηρέτησε στο Στρατό, ως γιατρός, επισκέφτηκε για πρώτη φορά τη Λέσβο, ένα νησί που το χαρακτηρίζει ευλογημένο.
Ξεκινώντας τις ερωτήσεις, θα ήθελα να μας πείτε γιατί επιλέξατε να έρθετε στο Νοσοκομείο Μυτιλήνης για να δουλέψετε στη Χειρουργική Κλινική και αν έχετε κάποια καταγωγή από το νησί.
«Για μένα ο διορισμός μου στη Μυτιλήνη δεν ήταν τυχαίος, ήρθε στις 8 Νοεμβρίου, ημέρα γιορτής για το νησί, ημέρα των Αρχαγγέλων. Μπορεί σε κάποιον να ακούγεται γελοίο, όμως για μένα δεν είναι. Η αλήθεια είναι ότι ήθελα να υπηρετήσω τα βράχια της πατρίδος μου, γι’ αυτό ήμουν κι από τους ελάχιστους που είχα δηλώσει επαρχιακό νοσοκομείο. Ήθελα όμως ταυτόχρονα να βρίσκομαι σε ένα νοσοκομείο όπου θα έχουμε δύσκολα περιστατικά. Εκεί ένας γιατρός έχει την ευκαιρία να μάθει περισσότερα πράγματα σε συντομότερο χρόνο, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Δε συνδέομαι με τη Λέσβο, έχω καταγωγή από την Αθήνα, ωστόσο τον αγάπησα αυτόν το τόπο. Αγάπησα τους ανθρώπους του, αλλά συγκινήθηκα και από τη συμπαράσταση που έδειξαν κάποιοι στο πρόσωπό μου μετά το τελευταίο περιστατικό, γιατί με έκαναν να νιώσω ότι οι κόποι μου δεν πήγαν χαμένοι... Ακόμη κάτι που μου αρέσει, είναι η αναβαθμισμένη ποιότητα ζωής σε σχέση με την Αθήνα.
Δε σας κρύβω ότι αν υπήρχε νευροχειρουργική κλινική στη Μυτιλήνη, θα έμενα, θέλω να μείνω, αλλά δε γίνεται. Δεν μπορώ να μείνω για τρίτο χρόνο στο νησί όταν δε μου προσφέρεται αυτό στο οποίο αφιέρωσα τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου. Δεν τα παρατάω, απλά θέλω να αφοσιωθώ ακόμη περισσότερο στην επιστήμη και στον άνθρωπο. Γι’ αυτό θέλω να πάω στη Νέα Υόρκη και να εκπαιδευτώ όσον αφορά στο γλοιοβλάστωμα, μία μορφή καρκίνου του εγκεφάλου που θεωρείται ανίκητη στη Νευροχειρουργική.»
Κλινική στη Μυτιλήνη;
Πιστεύετε ότι υπάρχουν οι βάσεις για να λειτουργήσει στη Μυτιλήνη νευροχειρουργική κλινική;
«Βάσεις υπάρχουν, ίσως απλά θέλει λίγο περισσότερο οργάνωση, όχι από άποψη διοίκησης, αλλά από την πλευρά της Πολιτείας.
Θα μου πείτε ότι οι επεμβάσεις για τα τακτικά περιστατικά θα μπορούσαν να γίνονται στην Αθήνα, εντάξει, δε διαφωνώ σε αυτό. Όμως κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν χρήματα για να πάνε στην Αθήνα. Αξίζει να πούμε ότι εδώ, στο Νοσοκομείο της Μυτιλήνης, έγιναν άλλα 15 χειρουργεία κατά τη διάρκεια των οποίων αφαιρέθηκαν όγκοι εγκεφάλου. Ήταν αρκετά σοβαρές περιπτώσεις, κι όμως οι άνθρωποι αυτοί σε 10 ημέρες ήταν καλά και έφυγαν από το Νοσοκομείο υγιείς.
Η προσπάθεια που έκανα αυτό τον 1,5 χρόνο, ήταν για να δημιουργηθεί εδώ στη Μυτιλήνη κάτι σταθερό. Και γιατί όχι; Η Λέσβος είναι ένα μεγάλο νησί και θα μπορούσε να αποτελέσει δεξαμενή περιστατικών. Θα μπορούσε να γίνονται επεμβάσεις εδώ ανθρώπων που κατοικούν στα τριγύρω νησιά.
Η δημιουργία μιας τέτοιας κλινικής σε περίοδο κρίσης, δεν μπορεί να ευδοκιμήσει, για οικονομικούς κυρίως λόγους. Ωστόσο, και μετά τις διαστάσεις που πήρε, το τελευταίο ατυχές περιστατικό δε βοήθησε σε όλο αυτό το εγχείρημα. Μέσα σε μία νύχτα γκρεμίστηκαν όλες οι προσπάθειες που έγιναν.»
Πιστεύετε ότι στο Νοσοκομείο Μυτιλήνης παρέχονται όλα τα μέσα για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του κι ο πιο λαμπρός επιστήμονας;
«Όχι, σαφώς κι όχι. Αυτό, επαναλαμβάνω, δεν έχει να κάνει με τη διοίκηση, αλλά με την Πολιτεία. Όταν ένας γιατρός αντί να ασχολείται τρεις μέρες πριν από ένα χειρουργείο με τον ασθενή, αλλά με τη γραφειοκρατία, καταλαβαίνετε ότι δημιουργούνται προβλήματα. Ο γιατρός καλείται να συγγράφει τα υλικά που χρειάζεται - αυτό δε συμβαίνει μόνο εδώ, αλλά σε όλη την Ελλάδα -, ασχολείται με τη γραφειοκρατία και όλα παρελκόμενα. Καταλαβαίνετε ότι ο γιατρός δεν μπορεί να αφοσιωθεί στο έργο του που είναι συγκεκριμένο. Ο χειρουργός έχει ένα πρόσθετο άγχος που δεν τον αφήνει να οργανώσει με την ησυχία του τη χειρουργική επέμβαση. Να σημειωθεί ότι εκτός του ότι πολλά υλικά είναι ακριβά, δεν τα δικαιολογεί πλέον ο προϋπολογισμός.
Πρέπει να ξέρετε ότι το Νοσοκομείο Μυτιλήνης αξίζει πολλά, όμως χρειάζεται ενίσχυση από την Πολιτεία και πιστεύω ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου πρέπει να αφορά πρωτίστως τα περιφερειακά νοσοκομεία.»
Το περιστατικό…
Πόσο σάς στοίχισε το περιστατικό με το Γρηγόρη Παπαγιάννη;
«Για κανένα γιατρό δεν είναι εύκολο, ειδικά όταν ο ασθενής είναι ένα νέο παιδί. Βέβαια κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί και σε ένα γιατρό με περισσότερα χρόνια εμπειρίας, και παρατηρούνται συχνά σε μεγάλα νοσοκομεία. Όσοι γνωρίζουν από Νευροχειρουργική, ξέρουν τι εννοώ. Θα ήθελα να ξέρετε ότι σε άλλα νοσοκομεία μπορεί να έχουν παρόμοια περιστατικά, απλά επειδή είναι μεγάλος ο όγκος των επεμβάσεων, δε δίνεται τόση σημασία. Δόθηκε μία διάσταση μεγάλη από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και από τον κόσμο. Σίγουρο είναι πως πάντα πρέπει να γίνεται έλεγχος και αυτοκριτική, κι εγώ κάνω την αυτοκριτική μου, γιατί ξέρω ότι με αυτό τον τρόπο γίνομαι ακόμη καλύτερος. Ωστόσο η δημοσιογραφία ορισμένες φορές δημιουργεί μία καταστροφική τάση και προσφάτως παρουσίασαν το Νοσοκομείο Μυτιλήνης ως τριτοκοσμικό, αλλά δεν είναι έτσι.
Αυτό είναι το παράπονό μου… Ό,τι αγωνίστηκα να χτίσω, γκρεμίστηκε. Η ζημιά έγινε, κι όταν λέω ζημιά, αναφέρομαι στο ρήγμα που δημιουργήθηκε μεταξύ του Νοσοκομείου και του κόσμου, καθώς μετά τη διάσταση που πήρε το θέμα, οι πολίτες δε θα εμπιστεύονται εύκολα το ίδρυμα.
Θέλαμε να δημιουργήσουμε νευροχειρουργική κλινική και κάναμε πολύ σκληρή δουλειά, κοπιάσαμε, ρίξαμε ιδρώτα και είχαμε συνεχώς άγχος γιατί είχαμε στο μυαλό μας κάτι πολύ συγκεκριμένο.
Εγώ ξέρω ότι η δουλειά μου δεν πήγε χαμένη όσον αφορά στο δικό μου κομμάτι, και αυτό νομίζω ότι φαίνεται από τη συμπαράσταση του κόσμου. Αυτό είναι ένα δείγμα της καλής δουλειάς που έγινε όλο αυτό το διάστημα.»
Τι έχετε να πείτε για όλο εκείνο τον κόσμο που στέκεται στο πλευρό σας;
«Η αλήθεια είναι ότι δεν παρακολουθώ γενικότερα ειδήσεις, ούτε έχω στο σπίτι μου τηλεόραση. Γνωρίζω όμως ότι μετά το τελευταίο περιστατικό, υπήρξε ένα μεγάλο κύμα συμπαράστασης. Για μένα αυτό ήταν πολύ σημαντικό, γιατί δε σας κρύβω ότι ήταν μία από τις δυσκολότερες στιγμές της ζωής μου. Ήταν μία περίοδος που για πρώτη φορά ένιωσα να είμαι μόνος μου, όμως όλος αυτός ο κόσμος που με αγκάλιασε, αποτέλεσε ένα σημαντικό στήριγμα για μένα. Ειλικρινά δεν το περίμενα. Ήταν κι αυτό μία δοκιμασία, αλλά με τη βοήθεια του Θεού και του κόσμου, το αντιμετωπίζω.»
Επιστήμη και θρησκεία
Με αφορμή την τελευταία σας φράση, θα ήθελα να μου πείτε την άποψή σας για τη σχέση επιστήμης και θρησκείας, καθώς κάποιοι συνάδελφοί σας θεωρούν ότι είναι δύο έννοιες ασύμβατες.
«Για μένα η πίστη και η επιστήμη είναι δύο δρόμοι παράλληλοι. Βέβαια κάποιοι έχουν αντίθετη άποψη, μάλιστα όσο προχωρά η επιστήμη τόσο θα θεοποιείται, όμως κι αυτό έχει προφητευτεί. Ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο το τελειότερο όργανο, τον εγκέφαλο, που και αυτός όμως είναι πεπερασμένος.
Εγώ πιστεύω στην ύπαρξη του Θεού στο χειρουργείο. Η χειρουργική δεν είναι μία απλή εργασία, δεν είναι μία τέχνη, πρέπει κάποιος να ασχοληθεί με αυτή για να μάθει για την πολυπλοκότητά της. Ξέρετε, πολλές φορές κατά τη διάρκεια μίας επέμβασης υπάρχουν εκπλήξεις, που μόνο όταν τις δει κάποιος μπορεί να τις πιστέψει. Πιστεύω στο Θεό και στους αγίους και θεωρώ ότι δεν ήταν τυχαίο το ότι ήρθα στη Λέσβο.
Στο νησί σας συνάντησα ανθρώπους με βαθιά την αίσθηση της θρησκευτικότητας, που βιώνουν την ορθόδοξη πίστη. Είναι απλοί και ενάρετοι στο θέμα της πίστης, μου αρέσει να συναναστρέφομαι με αυτούς τους ανθρώπους.
Ξέρετε, η ορθόδοξη πίστη έχει να κάνει με βιώματα και κυρίως με την αγάπη στο συνάνθρωπο. Για μένα κριτήριο για να ακολουθήσω αυτόν το δρόμο, είναι οι άνθρωποι που ακολουθούν το Ευαγγέλιο στο ακέραιο, και μπορεί οι περισσότεροι από αυτούς να μην ήταν κληρικοί. Αυτούς τους ανθρώπους έχω ως παράδειγμα και προσπαθώ να πηγαίνω στην εκκλησία κάθε Κυριακή. Βέβαια, ανεξάρτητα από αυτό, το ουσιαστικό είναι η εσωτερική πρόοδος του ανθρώπου και πιστεύω ότι ακόμη έχω πολύ δρόμο μπροστά μου.
Στο δρόμο του Θεού δεν μπορείς να μπεις αν δεν έχεις μία ποιότητα ζωής, εξάλλου η ζωή ενός νευροχειρουργού πρέπει να είναι προσεκτική και η πίστη στο Θεό σε βοηθάει σε αυτό.»
Τι είναι αυτό που δε θα ξεχάσετε ποτέ από όσον καιρό είστε εδώ στη Μυτιλήνη;
«Οι πρώτες αφαιρέσεις όγκων εγκεφάλου, όπου τα περιστατικά ήταν πολύ δύσκολα. Αισθάνθηκα ότι οι κόποι μου έχουν αρχίσει να επιβεβαιώνονται. Όταν ένας ασθενής γίνεται καλά, αυτό είναι το ομορφότερο συναίσθημα που μπορεί να νιώσει ένας γιατρός. Αυτό το συναίσθημα δεν μπορεί ν’ αντικατασταθεί με τίποτε άλλο, ειδικά στα δύσκολα περιστατικά. Όταν τελειώνει ένα χειρουργείο, υπάρχουν τρεις θέσεις, εκείνη του γιατρού, του συγγενή και του ασθενούς. Το αποτέλεσμα της επέμβασης σημαδεύει τη ζωή όλων αυτών των ατόμων. Στην αστοχία η πικρία τόσο των ανθρώπων όσο και του χειρουργού είναι μεγάλη, αλλά θα πρέπει να ξέρετε ότι δεν υπάρχει γιατρός που δε στενοχωριέται όταν το αποτέλεσμα δεν είναι θετικό.»
Για το μέλλον
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
«Σα νευροχειρουργός δε με ενδιέφερε να αποκτήσω χρήματα, αυτό που με ενδιέφερε ήταν ο εγκέφαλος και τα δύσκολα περιστατικά. Δε θα σταματήσω να ασχολούμαι με αυτό, θα αφοσιωθώ στην καριέρα μου όπως έκανα τόσα χρόνια. Είναι νωρίς να μιλάω για οικογένεια, προς το παρόν θέλω να δώσω περισσότερο χρόνο στη Νευροχειρουργική.
Τέλος, αυτό που θα ήθελα να τονίσω ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, είναι ότι ο κόσμος θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικός. Σε τέτοιες περιόδους που οι άνθρωποι προσπαθούν να προσφέρουν, είναι άδικο να δημιουργούνται καταστάσεις που αποτρέπουν κι αποκαρδιώνουν. Θα πρέπει να στηριχθούν οι νέοι επιστήμονες, ειδικά τώρα που διανύουμε μία περίοδο που οι περισσότεροι φεύγουν στο εξωτερικό.»